Archif Newyddion

Dadansoddi'r frwydr wleidyddol yn yr IPCC a fydd yn pennu'r chwe blynedd nesaf o wyddoniaeth hinsawdd
Mewn erthygl yn The Conversation, mae Hannah Hughes o’r Adran Wleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod sut y bydd cylch nesaf adroddiadau’r IPCC yn cael ei gymhlethu gan ymraniad gwleidyddol sy’n amlygu dylanwad cynyddol gwyddoniaeth hinsawdd ar bolisi rhyngwladol.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: mae arweinwyr crefyddol yn chwarae rhan bwysig (ac anarferol).
Mewn erthygl yn The Conversation mae Jenny Mathers o’r Adran Wleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod sut mae arweinwyr crefyddol wedi dylanwadu’n sylweddol ar ryfel Wcráin gan adlewyrchu'r berthynas gymhleth rhwng crefydd a gwleidyddiaeth.
Darllen erthygl-199x110.jpg)
Sut y daeth cyfnod byr Vaughan Gething fel Prif Weinidog i ben - a beth yw'r goblygiadau i Lafur Cymru
Mewn erthygl yn The Conversation, mae Dr Huw Lewis o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trin a thrafod y cwestiynau anodd sy'n wynebu'r Blaid Lafur yng Nghymru.
Darllen erthygl
Prosiect Prifysgol Aberystwyth i astudio’r gweithredu ar yr hinsawdd yn yr Amazon
Mae academydd o Aberystwyth yn arwain tîm rhyngwladol i edrych ar y rhan sydd gan sefyllfa Coedwig Law yr Amazon ym maes gwleidyddiaeth yr hinsawdd a lle hynny mewn astudiaethau academaidd ynglŷn â chysylltiadau rhyngwladol.
Darllen erthygl
Llwyddiant etholiadol Plaid Cymru yn gosod llwyfan ar gyfer etholiad Senedd 2026
Mewn erthygl yn The Conversation, mae Dr Anwen Elias o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod sut mae Plaid Cymru wedi dod allan o'r etholiad cyffredinol gyda mwy o gefnogaeth gan bleidleiswyr ac yn ennill yn ei hetholaethau targed.
Darllen erthygl
Mae'r Blaid Lafur yn rhanedig ar Israel a Phalestina - fel prif weinidog, mae gan Keir Starmer lwybr anodd i'w droedio.
Mewn erthygl yn The Conversation mae Dr James Vaughan o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn ystyried yr heriau a wynebir gan y Prif Weinidog newydd wrth bontio’r rhaniadau o fewn y Blaid Lafur ar Israel a Phalestina.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: mae Rwsia yn cryfhau cyfraith ddrafft er mwyn denu mwy o bobl i frwydro ar y rheng flaen
Mewn erthygl yn The Conversation, mae Dr Ana Mahon o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trin a thrafod ymdrechion Rwsia i gau mannau gwan gorfodaeth filwrol.
Darllen erthygl
Bygythiadau i ieithoedd lleiafrifol dan sylw arbenigwyr rhyngwladol
Bydd y bygythiadau sy’n wynebu ieithoedd rhanbarthol neu leiafrifol dan y chwyddwydr mewn cynhadledd ryngwladol sydd i’w chynnal ym Mhrifysgol Aberystwyth ym mis Gorffennaf.
Darllen erthygl-200x112.png)
Dathlu Wythnos Ffoaduriaid 2024 yn Aberystwyth
Daeth ffoaduriaid, sefydliadau cymorth lloches, llunwyr polisi ac ymchwilwyr academaidd o bob rhan o Gymru ynghyd yn Aberystwyth ddydd Mercher 19 Mehefin ar gyfer dathliad arbennig o gelf, cerddoriaeth, barddoniaeth a chymunedau amrywiol i nodi Wythnos Ffoaduriaid 2024.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: pam fod gwledydd canol Asia am symud i ffwrdd o reolaeth Rwsia
Mewn erthygl yn The Conversation, mae Dr Ana Mahon o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod sut mae cenhedloedd canol Asia yn troedio llinell denau rhwng mynd ar ôl mwy o annibyniaeth oddi wrth Rwsia a pheidio ag amharu ar y cydbwysedd grym yn rhanbarthol.
Darllen erthygl
Ganrif yn ôl aeth menywod Cymru ati i apelio’n daer am heddwch byd – dyma eu stori
Mewn erthygl yn The Conversation mae Jenny Mathers o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol ar Athro Mererid Hopwood o Adran y Gymraeg ac Astudiaethau Celtaidd yn edrych ar stori pedair Cymraes a deithiodd i America i gyflwyno deiseb dros heddwch byd-eang.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: Mae Putin yn defnyddio plant Rwsia i hyrwyddo ei fersiwn ef o hanes ar Ddiwrnod Buddugoliaeth
Mewn erthygl yn The Conversation mae Dr Jenny Mathers o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol a Dr Allyson Edwards o Brifysgol Caerfaddon yn trafod sut mae plant Rwsia yn ganolog i gadw cof y rhyfel yn fyw gyda rhuban Rhuban Sant Siôr.
Darllen erthygl
Cyn-Brif Weinidog i drafod dyfodol cyfansoddiadol Cymru
Bydd cyn-Brif Weinidog Cymru yn trafod dyfodol cyfansoddiadol Cymru mewn sgwrs yn y Brifysgol yn ddiweddarach y mis hwn.
Darllen erthygl-200x133.jpg)
Darlith gyhoeddus ar ddyfodol y Deyrnas Unedig
“Fydd y Deyrnas Unedig yn goroesi?” yw’r pwnc llosg gwleidyddol a fydd yn destun darlith gyhoeddus ym Mhrifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: Mae defnydd dinistriol Rwsia o ‘glide-bombs’ o’r oes Sofietaidd yn dangos bod angen systemau amddiffyn awyr ar Kyiv ar frys.
Wrth ysgrifennu yn The Conversation, mae Dr Gerald Hughes o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod defnydd dinistriol Rwsia o 'glide-bombs' yn Wcráin.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: Gwragedd milwyr Rwsiaidd yn fwyfwy di-flewyn-ar-dafod yn eu gwrthwynebiad
Wrth ysgrifennu yn The Conversation, mae Dr Jenny Mathers o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod sut mae gwragedd milwyr wedi dod i’r amlwg fel un o’r ychydig ffynonellau sy’n beirniadu’n agored y modd y mae’r wladwriaeth wedi ymdrin â rhyfel Rwsia yn Wcrain.
Darllen erthygl
Arddangosfa ‘Creu Man Diogelach’ yn Aberystwyth
Mae arddangosfa sy'n edrych ar rym gweithredu heb arfau gan sifiliaid mewn ardaloedd o wrthdaro treisgar yn cael ei harddangos yng Nghanolfan y Celfyddydau Aberystwyth.
Darllen erthygl
Arddangosfa ffotograffiaeth arloesol i ddarlunio dyfodol Cymru, yr Alban a Chatalwnia
Ein hacademyddion yn curadu arddangosfa ffotograffiaeth sy'n edrych ar agweddau tuag at annibyniaeth yng Nghymru, yr Alban a Chatalwnia.
Darllen erthygl
Ymateb arweinydd Plaid Cymru i Adroddiad y Comisiwn Cyfansoddiadol
Bydd arweinydd Plaid Cymru yn rhoi ei ymateb i adroddiad y Comisiwn Annibynnol ar Ddyfodol Cyfansoddiadol Cymru mewn digwyddiad a drefnir gan y Brifysgol ar ddiwedd y mis.
Darllen erthygl
Mamau yn gwnïo cwilt i hybu trafodaethau am fwydo babanod
Mae mamau wedi bod yn gwnïo cwilt i annog trafodaethau am y dewisiadau maent yn eu gwneud wrth fwydo babanod, yn rhan o brosiect academydd o Brifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl
Ymchwilio i effaith trais ar sail rhywedd ar ddynion a bechgyn yn Nigeria
Effaith trais ar sail rhywedd ar ddynion a bechgyn yn Nigeria yw ffocws astudiaeth newydd yn y Brifysgol yn sgil dyfarnu cymrodoriaeth o fri.
Darllen erthygl
Humza Yousaf: sut i ddeall ffrae Prif Weinidog yr Alban gyda David Cameron am ei gyfarfod COP28 gydag Arlywydd Twrci
Mewn erthygl a ysgrifennwyd ar y cyd yn The Conversation, mae Dr Elin Royles o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn esbonio'r Ysgrifennydd Tramor David Cameron yn ceryddu Prif Weinidog yr Alban am iddo fynd yn groes i brotocol drwy gynnal cyfarfodydd gydag arweinwyr tramor yn COP28.
Darllen erthygl
A yw honiadau bod Tatariaid Crimea yn cael eu trin yn waeth o dan Putin na Stalin yn wir? Mae arbenigwr yn edrych ar y dystiolaeth
Wrth ysgrifennu yn the Conversation, mae Dr Gerald Hughes o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod a yw Tatariaid Crimea yn cael eu trin yn waeth o dan Putin na Stalin.
Darllen erthygl
Mae’r Gymraeg yn cael ei defnyddio i annog ymfudwyr i deimlo’n gartrefol
Mewn erthygl yn The Conversation mae Dr Huw Lewis o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol, ar y cyd gydag academyddion o brifysgolion eraill yng Nghymru, yn esbonio sut mae’r Gymraeg yn cael ei defnyddio i gynorthwyo i integreiddio ffoaduriaid a cheiswyr lloches.
Darllen erthygl
Israel, Palesteina a hanes y Blaid Lafur sydd wedi gwneud safbwynt Keir Starmer mor anodd
Mewn erthygl yn The Conversation, mae’r Darlithydd mewn Hanes Rhyngwladol Dr James Vaughan, yn trafod y traddodiad hir o wrthdaro rhwng carfanau pro-Seionaidd a phro-Arabaidd o fewn y Blaid Lafur.
Darllen erthygl
Ymchwil ym Mhrifysgol Aberystwyth ar y gwrthdaro yn ardaloedd ffindirol Cwrdaidd
Effaith y gwrthdaro yn ardaloedd ffindirol Cwrdaidd Twrci fydd canolbwynt ymchwil newydd, yn dilyn dyfarnu cymrodoriaeth uchel ei bri.
Darllen erthygl
Llyfr newydd i nodi canmlwyddiant Deiseb Heddwch Menywod Cymru
Bydd cyfrol ddwyieithog yn adrodd stori ryfeddol deiseb heddwch, a lofnodwyd ganrif yn ôl gan 390,296 o fenywod Cymru a’i chludo draw i America, yn cael ei lansio’n swyddogol yng Ngŵyl Ymchwil Prifysgol Aberystwyth ar 3 Tachwedd.
Darllen erthygl
Pobl yng Ngholombia yn defnyddio celf i greu heddwch mewn dinas lle bu gwrthdaro
Bydd tîm sy'n ymroddedig i ddefnyddio celf i fynd i'r afael â thrais a gwrthdaro yn ninas Medellín Colombia yn cyflwyno eu canfyddiadau ym Mhrifysgol Aberystwyth ddydd Iau 19 Hydref.
Darllen erthygl
Darlith Goffa EH Carr 2023 - 'Thinking with the Enemy'
Bydd ysgolhaig blaenllaw ym maes cysylltiadau rhyngwladol, yr Athro Kimberly Hutchings, yn traddodi Darlith Goffa Flynyddol EH Carr 2023 am 6.30pm ddydd Mawrth 10 Hydref.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: pam y gwrthododd y G20 gollfarnu ymddygiad ymosodol Rwsia – a sut y gallai hynny newid
Wrth ysgrifennu yn The Conversation, mae Dr Jenny Mathers o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod datganiad terfynol uwchgynhadledd ddiweddar y G20 a wrthododd gollfarnu ymddygiad ymosodol Rwsia yn Wcráin.
Darllen erthygl
Galw am Luniau o Annibyniaeth gan Ffotograffwyr Ardal Caernarfon
Mae ymchwilwyr yn chwilio am bobl o ardal Caernarfon sy’n mwynhau ffotograffiaeth i dynnu lluniau yn adlewyrchu sut maen nhw’n meddwl ac yn teimlo am annibynniaeth.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: pam mae rhyfelwyr Tatar Crimea yn chwarae rhan gynyddol mewn ymwrthedd i feddiannaeth Rwsia.
Mewn erthygl yn The Conversation, mae Dr Gerald Hughes o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod amlygrwydd cynyddol rhyfelwyr Tatar Crimea ym mrwydr Wcráin yn erbyn meddiannaeth Rwsia.
Darllen erthygl
Yr heriau'n wynebu Rhun ap Iorwerth cyn yr etholiadau nesaf
Wrth ysgrifennu yn The Conversation, mae Dr Anwen Elias a Dr Elin Royles o’r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod rhai o’r tasgau pwysig sydd o’u blaenau i Blaid Cymru ac arweinydd newydd y blaid Rhun ap Iorwerth.
Darllen erthygl
Rhyfel Wcráin: Mae pennaeth Grŵp Wagner ac arlywydd Belarus yn parhau i chwilio am rym
Yn ei herthygl ddiweddaraf ar y rhyfel yn Wcráin ar gyfer The Conversation, mae Dr Jenny Mathers o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod sut mae pennaeth Grŵp Wagner ac arlywydd Belarus yn parhau gyda'u hymgais i gael grym.
Darllen erthygl
Arweiniodd ymddygiad ymosodol Sofietaidd at sefydlu cynghrair NATO - dyma pam fod hynny'n bwysig nawr
Wrth i arweinwyr NATO gwrdd i drafod dyfodol Wcrain o fewn y gynghrair, mae Dr Jan Ruzicka a Dr R Gerald Hughes o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn ysgrifennu yn The Conversation am sut mae'r trafodaethau presennol yn cymharu â dechreuad y sefydliad.
Darllen erthygl,_frame_15989-200x112.jpg)
Awyrgludiad Berlin a rhyfel Wcráin: pwysigrwydd symbolau yn ystod gwrthdaro
Mewn erthygl ar gyfer The Conversation, mae Dr Jan Ruzicka a Dr R Gerald Hughes o'r Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol yn trafod arwyddocâd symbolau mewn gwrthdaro.
Darllen erthyglPenawdau Eraill
Adran Gwleidyddiaeth Ryngwladol, Prifysgol Aberystwyth, Penglais, Aberystwyth, SY23 3FE Cymru
Ffôn: Yr Adran:+44 (0)1970 622708 Swyddfa Derbyn: +44 (0)1970 622021 Ffacs: 01970 622709 Ebost: gwleidyddiaeth@aber.ac.uk