Arferion monitro newydd llyngyr ceffylau ar gyfer yr 21ain ganrif

Wyau llyngyr nematod trwy FECPAK G2.

Mae gwyddonwyr yn Athrofa’r Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig (IBERS) Prifysgol Aberystwyth wedi dilysu datblygu arf asesu parasit o bell newydd i brofi ceffylau ar gyfer heintiau llyngyr.

Cyfrifiadau wyau ysgarthol (FEC) yw prawf safonol y diwydiant ar hyn o bryd ar gyfer gwneud diagnosis heintiau llyngyr nematod mewn ceffylau ac yn draddodiadol mae wedi cynnwys casglu samplau ysgarthol a'u hanfon i ffwrdd ar gyfer profi gan filfeddyg neu labordy proffesiynol.

Dywedodd Dr Russ Morphew, uwch barasitolegydd yng Nhanolfan Barrett ar gyfer Rheoli Llyngyr (BCHC) yn IBERS, dywedodd:

“Mae ein gwyddoniaeth wedi cyfrannu at ddatblygiad y FECPAK^G2 gan gwmni Techion UK Ltd ar gyfer y farchnad geffylau y gellir ei ddefnyddio gan berchnogion ceffylau ar eu tir eu hunain heb unrhyw wybodaeth arbenigol flaenorol.

Mae profi cyfrifiadau wyau ysgarthol cyn triniaethau cyffuriau yn parhau i fod yn ffactor bwysig mewn arafu ymwrthedd i wrth-lyngyryddion.

Mae ein prosiect KESS2 a ariennir ar y cyd wedi asesu 39 o samplau ysgarthion nematod ceffylau wedi'u heintio â'r FECPAK^G2 wedi profi i fod yn ddull effeithiol iawn o gynnal profion FEC mewn ceffylau, gan ganiatáu ar gyfer triniaethau dethol wedi eu targedu.”

Mae FECPAK^G2 yn cynhyrchu canlyniadau yn gyflym ac yn hawdd ar gyfer y ffermwr, rheolwr, y milfeddyg neu gynghorydd fel y gallant wneud penderfyniadau rheoli parasitiaid mwy gwybodus heb oedi.

Mae’r delweddau FEC yn cael eu hychwanegu yn awtomatig at gronfa ddata FECPAK ac yn  caniatáu dadansoddiad o heintiau nematod ar raddfa fawr a nodi ble mae nematode yn rhemp.

Dywedodd Eurion Thomas, Rheolwr Gweithrediadau Ewropeaidd yn Techion: "Mae'r prosiect KESS2 wedi bod yn gam pwysig iawn yn natblygiad ein system ceffylau FECPAK^G2 yn dilyn defnydd llwyddiannus o'r system yn y sectorau defaid a gwartheg.

“Mae'r cyswllt gyda IBERS yn rhoi hygrededd yn y farchnad a sicrwydd bod y cynnyrch yr ydym yn ei werthu wedi cael ei brofi yn annibynnol a'u ddilysu. Mae'r cydweithio hwn wedi bod yn ardderchog, ac yn union sut y dylai ddiwydiant a phartneriaeth ymchwil weithio. "

Bydd Russ a thîm Techion yn arddangos FECPAK^G2 yn Sioe Frenhinol Cymru yn Llanelwedd yr wythnos hon ar stondin IBERS Prifysgol Aberystwyth (rhif CCA 795 yn yr Ardal Gofal Cefn Gwlad).

Rhannu