Corona yr Haul
Youra Taroyan

Mae fy ymchwil yn ymwneud ag atmosffer dirgel yr Haul sy’n cael ei adnabod fel y corona. Mae’r corona gannoedd o weithiau’n boethach nag arwyneb yr Haul. Gall digwyddiadau yn y corona effeithio ar y Ddaear a’r technolegau rydyn ni’n dibynnu arnyn nhw fel lloerennau, darllediadau radio a gridiau trydan.

Gan weithio gyda fy nghydweithiwr yn yr adran Dr Huw Morgan, rwyf i wedi bod yn dadansoddi amgylchiadau global yn y corona solar i ddarparu amcangyfrif o gyfraniadau perthynol y corona tawel a rhanbarthau gweithredol i arbelydriad EUV yr Haul. Mae’r dadansoddiad yn cwmpasu cyfnod o 2010 i 2017.

Mae’r ddelwedd o’r haul ar y dudalen hon yn dangos ymddangosiad newidiol y corona o isafswm solar ym mis Mai 2010 (ar y chwith) i uchafswm solar ym mis Rhagfyr 2014 (ar y dde). Gellir gweld bod ardal y rhanbarthau gweithredol yn cynyddu at yr uchafswm solar.

Casgliad pwysig i’n hastudiaeth yw nad oes modd rhagweld yr arbelydriad EUV a dderbynnir ar y Ddaear yn gywir o indecsau syml o weithgaredd solar fel ardal smotyn haul. Rhaid hefyd ystyried ffactorau eraill fel y gydran goronaidd dawel neu’r amrywiadau tymor hir mewn tymereddau rhanbarthau gweithredol.