Moeseg Ymchwil
Dyma’r egwyddorion moesegol canllaw sy’n llywodraethu holl waith ymchwil Prifysgol Aberystwyth:
- Parch at hawliau, diogelwch a lles cyfranogwyr dynol ac anifeiliaid
- Parch at ddiwylliannau, gwerthoedd, traddodiadau eraill a’r amgylchedd o’n cwmpas
- Gonestrwydd, uniondeb a phroffesiynoldeb bob amser
Anogwn bob ymchwilydd i droi at y Fframwaith Moeseg Ymchwil fel man cychwyn. Fodd bynnag, os oes gennych gwestiynau heb eu hateb, cysylltwch â’r tîm Moeseg Ymchwil a fydd yn barod i helpu. Gallwn hefyd gynnig cyngor ar y drefn gymeradwyo gywir i’w dilyn, cyngor wrth ddrafftio ceisiadau a thrafod unrhyw bynciau ymchwil neu syniadau arfaethedig all fod gennych.
Polisi a Fframwaith
Fframwaith Moeseg Ymchwil
Mae’r fframwaith yn cynnwys canllawiau gweithredol mewn perthynas â moeseg ymchwil a’r prosesau sy’n gysylltiedig â hynny. A fyddech cystal ag ymgyfarwyddo ag adrannau perthnasol y canllawiau hyn yn y lle cyntaf. Os bydd angen cyngor neu gefnogaeth arnoch, mae pob croeso ichi gysylltu â ni.
Fframwaith Moeseg Ymchwil (yn Saesneg yn Unig ar hyn o bryd)
Polisi Moeseg Ymchwil ac Uniondeb
Mae’r Polisi yn amlinellu’r hyn a ddisgwylir gan bob ymchwilydd sy’n gwneud gwaith ymchwil ym Mhrifysgol Aberystwyth.
Polisi Moeseg Ymchwil ac Uniondeb (yn cael ei adolygu)
Gwneud Cais am Gymeradwyaeth Foesegol
Rhaid defnyddio ffurf gydnabyddedig o graffu moesegol ar gyfer pob gwaith ymchwil, pa un a yw’n cynnwys cyfranogwyr dynol neu beidio; dylid gwneud hyn unwaith y bydd y cynnig terfynol wedi’i lunio ac ni ddylid dechrau’r gwaith ymchwil heb gymeradwyaeth foesegol berthnasol.
Os ydych yn ansicr ynghylch y math o gymeradwyaeth fydd ei angen arnoch, neu os hoffech gyngor wrth lunio eich cynnig, a fyddech cystal â chysylltu â ni i drafod.
Cam 1: Cwblhau Asesiad
Rhaid cynnal asesiad o leiaf ar gyfer pob cynnig ymchwil drwy’r ffurflen asesu ar-lein. Gofynnir ichi gyflwyno cais gerbron un o’r cyrff adolygu mewnol cydnabyddedig ym Mhrifysgol Aberystwyth, sef y Panel Moeseg Ymchwil, y Corff Lles Ymchwil ac Adolygu Moesegol neu’r Panel Nawdd (cyn ei gyflwyno i’w adolygu’n allanol).
Gallwch fynd at y ffurflen asesu moeseg ar-lein: YMA
Gall prosiectau nad oes iddynt fawr o ystyriaethau moesegol fod yn gymwys i’w hadolygu gan y Gyfadran / Adran. Ar ôl cwblhau’r asesiad, fe’i hanfonir yn awtomatig at adolygydd y Gyfadran / Adran i’w asesu.
Mae’n debyg mai’r Deon Ymchwil Cyswllt fydd yn adolygu ceisiadau staff a myfyrwyr ymchwil uwchraddedig. Ar gyfer israddedigion a myfyrwyr dysgu trwy gwrs, eich goruchwyliwr neu gydgysylltydd y modiwl fydd yn eu hadolygu gan amlaf.
Dylai pob ymchwilydd hefyd ddilyn yn ofalus unrhyw weithdrefnau (adrannol) lleol, gan fod rhai adrannau yn cynnal adolygiad moesegol pellach o gynigion.
Cofiwch mai un elfen yn unig o sefydlu prosiect ymchwil llwyddiannus yw adolygiad moeseg ymchwil. Os bydd eich adolygydd yn cadarnhau nad oes angen adolygiad moesegol pellach ar ôl cwblhau’r asesiad, rhaid ichi sicrhau o hyd:
- Fod safon dogfennaeth y prosiect (e.e. y ffurflenni caniatâd a’r taflenni gwybodaeth i gyfranogwyr) yn ddigonol.
- Eich bod yn ymlynu wrth yr holl brosesau a gweithdrefnau mewnol ac allanol eraill cyn dechrau eich gweithgareddau ymchwil.
- Gofynnir i fyfyrwyr gydweithio â’u goruchwylwyr ar gyfer hyn.
Cam 2: Sicrhau Cymeradwyaeth
Lle mae’n rhaid sicrhau cymeradwyaeth foesegol ar gyfer cynnig, un o’r cyrff cymeradwyo isod fydd yn gweithredu ar hynny, fel rheol:
Y Panel Moeseg Ymchwil yw prif Banel adolygu mewnol y Brifysgol sy’n adolygu ystod eang o feysydd a phynciau ymchwil. Dyma’r prif Banel sy’n gyfrifol am adolygu a dyfarnu barn foesegol ar brosiectau ar bob lefel, o brosiectau israddedigion i aelodau staff, ar draws y Brifysgol.
Cylch gorchwyl: Yma
Y Panel Nawdd sy’n goruchwylio’r holl astudiaethau ymchwil a threialon a gymeradwyir yn allanol (trwy’r Awdurdod Ymchwil Iechyd ac Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru). Mae’n adolygu ceisiadau ac yn cynnal gwiriadau llywodraethu nawdd cyn cyflwyno ceisiadau i gorff moeseg neu reoleiddiol allanol.
Cylch gorchwyl: Yma
Mae’r Corff Lles Anifeiliaid ac Adolygu Moesegol (AWERB) yn gyfrifol am ystyried a monitro cydymffurfiaeth y Brifysgol â Deddf Anifeiliaid (Gweithdrefnau Gwyddonol) 1986, trwy gynnal adolygiad moesegol o’r holl brosiectau ymchwil sy’n cynnwys anifeiliaid gwarchodedig.
Cylch gorchwyl: Yma
Panel Moeseg Ymchwil
Mae rôl bwysig gan y Panel Moeseg Ymchwil wrth sicrhau’r safonau moesegol uchaf a theilyngdod gwyddonol is-set y cynigion ymchwil y mae’n eu hadolygu. Rôl y Panel Moeseg Ymchwil yw darparu adolygiad annibynnol ac ar y cyd er mwyn sicrhau bod prosiectau ymchwil yn cydymffurfio â chanllawiau moesegol a dderbynnir yn rhyngwladol ac yn lleol, gan bwysleisio:
- Amddiffyn urddas, hawliau a lles cyfranogwyr ac ymchwilwyr fel ei gilydd;
- Gwrthbwyso risg (yn cynnwys risg i enw da) mewn ffordd sy’n gymesur â’r gweithdrefnau arfaethedig;
- Sicrhau gwaith ymchwil manwl, o ansawdd, fydd o fudd dichonadwy i gyfranogwyr, gwyddoniaeth a chymdeithas.
Nid yw gwaith Panel Moeseg yn ymgysylltu ag osgoi gwaith ymchwil uchel ei risg ac ni ddylid felly ei ystyried yn rhwystr, ond yn hytrach yn broses hyrwyddol, ymgynghorol sy’n cyfoethogi. Mae’r Panel yn cwrdd yn rheolaidd gydol y flwyddyn ac mae’r dyddiadau i’w gweld isod.
Cliciwch yma i lawrlwytho ffurflen gais: Cais i’r Panel Moeseg Ymchwil
Gweler: Panel Moeseg Ymchwil am ragor o wybodaeth am y drefn.
Y Panel Nawdd
Mae rhai astudiaethau ymchwil na fydd Panel Moeseg y Brifysgol yn gallu eu hadolygu a rhaid cyflwyno’r rhain i’w hadolygu’n allanol. Ymhlith y rhain mae:
- Astudiaethau sy’n cynnwys staff, data, cleifion, adeiladau neu adnoddau’r GIG;
- Astudiaethau sy’n cynnwys cyfranogwyr mewn lleoliad gofal cymdeithasol, yn cynnwys oedolion heb alluedd meddyliol;
- Astudiaethau sy’n cynnwys cyfranogwyr yn y gwasanaethau carchardai, prawf neu gyfiawnder;
- Astudiaethau sy’n cael eu hariannu neu eu noddi gan y Weinyddiaeth Amddiffyn.
Darllenwch yn gyntaf adran 2.3.7 y Fframwaith Moeseg Ymchwil ac yna ewch i https://www.aber.ac.uk/en/rbi/staff-students/ethics/external-approval/ am ragor o wybodaeth. Dylech hefyd gyfeirio at dudalennau gwe’r Awdurdod Ymchwil Iechyd / Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru am ragor o fanylion am y drefn gymeradwyo gyffredinol.
Os dyma’r tro cyntaf ichi wneud cais allanol neu os nad chi sy’n gyfrifol am sicrhau’r caniatâd perthnasol (hynny yw, os ydych yn gyd-ymchwilydd prosiect), cysylltwch â: moeseg@aber.ac.uk am gyngor.
Fel rhan o’r broses ymgeisio, bydd angen noddwr ar bob cais. Lle mae Prifysgol Aberystwyth yw’r noddwr, rhaid cynnal adolygiad llywodraethu mewnol cyn cyflwyno’r cais. Y Panel Nawdd sy’n cynnal yr adolygiad hwn. I gael rhagor o fanylion ynghylch sicrhau nawdd, trowch at dudalen Cymeradwyaeth Allanol.
Y Corff Lles Anifeiliaid ac Adolygu Moesegol
Mae pob gweithdrefn ymchwil sy’n ymwneud ag anifeiliaid yn cael ei llywodraethu’n fanwl gan Swyddfa Gartref y DU, yn unol â Deddf Anifeiliaid (Gweithdrefnau Gwyddonol) 1986. Mae’n hanfodol fod gan bob prosiect drwydded briodol a lefel briodol o adolygu moesegol a / neu wedi derbyn trwydded gan y Swyddfa Gartref cyn dechrau’r gwaith.
Gweler gwefan moeseg anifeiliaid am ragor o fanylion.
Adnoddau, Hyfforddiant a Manylion Cysylltu
Cysylltwch â ni
Os oes gennych gwestiynau, cysylltwch â:
Lisa Fisher
01970 621694
Hyfforddiant
Rydym yn cynnal nifer o gyrsiau a gweithdai ar gyfer amryw lefelau profiad; gallwch archebu lle drwy’r Ganolfan Datblygu Staff ac Ymarfer Academaidd: Hyfforddiant Moeseg Ymchwil.
Mae’n bosib y gallwn hefyd gynnig sesiynau pwrpasol ar gyfer adrannau – cysylltwch â nodi, gan nodi eich gofynion.
Adnoddau Ychwanegol:
Newydd - Canllawiau – GDPR a Moeseg Ymchwil
Canllaw Cyhoeddi ac Awduraeth
Polisi Apeliadau’r Panel Moeseg Ymchwil
Polisi Camymddwyn wrth Wneud Ymchwil
(Polisi a Gweithdrefn Ymchwil Sensitif (Diogelwch)
Datgelu er Lles y Cyhoedd Polisi Chwythu’r Chwiban
Gweler ein gwefan Uniondeb Ymchwil am ragor o wybodaeth
Canllawiau moeseg ymchwil - Covid19
Important update in light of the COVID-19 pandemic, relating to research projects involving face-to-face participant interaction granted ethical clearance by Aberystwyth University.
Given the exceptional nature of the situation arising as a result of the Novel Coronavirus (COVID-19) pandemic, Aberystwyth University requires all ongoing research to make changes to how participant interactions are conducted. Researchers must consider if they can adapt their research to conduct participant interactions remotely. If this isn’t possible the research must be paused.
In addition, Aberystwyth University has temporarily suspended the requirement for approval of modifications that relate only to changes to participant interactions from face-to-face to remote, unless there is a substantial change to the protocol* as a result of the change. Please note that such changes would normally require a modification and will again when this situation has passed. Any other changes to your research project will still require additional approval.
Students - If you are unsure if it will be appropriate to change to remote interaction for your research projects, you should discuss this with your supervisor as soon as possible. Once the appropriate way forward has been agreed with your supervisor or department, please follow the guidance below to adapt your research.
Guidance for those who need to pause their research:
You must inform your participants that the research has been paused. In whatever communication you send to participants, it is important that you describe how any actively enrolled participants will be managed, particularly concerning any safety monitoring/follow-up etc where applicable.
Unless the changes made to pause the study result in a substantial change to protocol*, the pausing of a research study and issue of an update to participants will not need to be considered as a modification at the present time.
Guidance for those who will conduct their research remotely:
Scenario A. I have not yet begun data collection but have ethical clearance to do so. I will amend my recruitment plan to recruit and interact remotely.
Unless the changes made to the way in which you interact with participants result in a substantial change to protocol*, you will not need to submit a modification request. Simply update your recruitment documents to outline how you will remotely interact and then proceed.
Scenario B. I have already begun data collection and will now change to remote participant interaction.
Unless the changes made to the way in which you interact with participants result in a substantial change to protocol*, you will not need to submit a modification request. Simply update your recruitment documents to outline how you will remotely interact with participants and use this version moving forward. Any already active participants must be informed of the switch to remote interaction and be provided with the updated participant information sheet. It is important that you make clear to participants that if they no longer wish to participate owing to this change, or for any other reason, that they are free to withdraw at any point.
New submissions for ethical clearance
Researchers may continue to submit applications via the online ethics assessment form and to the Research Ethics Panel and reviews will continue to be conducted. However, you are not permitted to begin data collection which requires any face-to-face interactions with participants in person until further notice. The following options are possible/appropriate:
- Obtain ethical clearance for a project involving face-to-face interactions with participants in person.
- If you wish to commence data collection immediately you must amend these interactions to be conducted remotely as outlined above.
- If it is not possible to conduct your participant interactions remotely then you must wait until you are advised by the University that face-to-face interactions can recommence before you begin any data collection in person.
- If you are a student with time constraints around conducting your research and cannot conduct remote participant interactions, it is recommended that you discuss this with your supervisor as soon as possible. It may be possible to change your research to involve secondary data analysis only (i.e. data which has already been collected) so that no primary data collection is required, or it may be necessary to change the focus of your research project.
New studies relating to COVID-19
Any new studies relating to COVID-19 will require a full ethical review. An expedited review process will be considered for any new studies relating to COVID-19 where there are proven public health grounds to commence. To request an expedited review please contact ethics@aber.ac.uk for advice. You will need to address the following questions:
1. What are public health grounds for the study to be conducted?
2. What is the rationale for the study to be conducted at this time?
3. Why can it not be conducted at a later time?
Researchers should send the answers to these questions with a completed approved risk assessment form to ethics@aber.ac.uk. Please title the email “New Study relating to COVID-19” and your email will be prioritised.
International Research
For international research, both UK and in-country researchers should act in accordance with guidance on COVID19 from national and regional governments, for the health, safety and wellbeing of participants and partners. AU PIs should liaise with their overseas research teams and collaborators to ensure that they are complying with their in-country Government advice in relation to COVID19. For any queries or concerns, please contact ethics@aber.ac.uk and research@aber.ac.uk, or for CIDRA funded projects contact CIDRA@aber.c.uk
For any other ethics queries relating to new or existing research that is impacted by the current COVID-19 situation, please contact: ethics@aber.ac.uk