Newyddion a Digwyddiadau

Côr y Cewri wedi'i adeiladu i uno pobl Prydain hynafol o bosibl

Mae’r darganfyddiad diweddar fod un o gerrig Côr y Cewri wedi tarddu o’r Alban yn cefnogi’r ddamcaniaeth bod y cylch cerrig wedi’i adeiladu fel cofeb i uno ffermwyr cynnar Prydain bron i 5,000 o flynyddoedd yn ôl, yn ôl astudiaeth newydd gan ymchwilwyr yn UCL a Phrifysgol Aberystwyth. 

Darllen erthygl

Arbenigwyr yn galw am ddulliau newydd o gasglu data am y Gymraeg

Mae angen datblygu dulliau newydd o gasglu data os am gael darlun cynhwysfawr o gyflwr yr iaith Gymraeg a’r defnydd ohoni, yn ôl arbenigwyr ym Mhrifysgol Aberystwyth.

Darllen erthygl

Angen am drawsnewid o ofal yn sgil ‘colli hawliau dynol’ yn ystod y pandemig

Mae angen trawsnewid systemau gofal wedi effaith negyddol pandemig COVID-19 ar hawliau dynol pobl hŷn ac anabl, yn ôl academyddion.

Darllen erthygl

Gyrwyr bysiau yn cael hyfforddiant diogelwch menywod gyda chymorth ymchwilydd

Mae gyrwyr bysiau yn ne Cymru wedi cael eu hyfforddi am ddiogelwch menywod, diolch i bartneriaeth rhwng ymchwilydd o Brifysgol Aberystwyth, Stagecoach a Chymorth i Ferched Cymru.

Darllen erthygl

Gwyddonwyr i brofi a yw’r eira yn toddi ar Everest

Bydd gwyddonwyr yn mynd i Everest y flwyddyn nesaf i brofi a yw’r eira yno’n toddi, a fyddai’n peryglu cyflenwadau dŵr mwy na biliwn o bobl.

Darllen erthygl

Chwilio’n dwysau am ffynhonnell Côr y Cewri wrth i Orkney gael ei ddiystyru

Mae ymdrechion gwyddonwyr i ddod o hyd i ffynhonnell Maen yr Allor Côr y Cewri wedi dwysau wedi i bapur newydd ddod i’r casgliad nad yw’n dod o Orkney.

Darllen erthygl

Amrywiaeth planhigion ar diroedd sych y byd yn synnu gwyddonwyr

Gwelwyd cynnydd yn amrywiaeth y planhigion mewn ardaloedd sychach o'r byd wrth iddynt addasu i amodau mwy cras, yn ôl astudiaeth newydd sydd wedi synnu gwyddonwyr.

Darllen erthygl

Daeth Maen Allor Côr y Cewri o’r Alban, nid Cymru

Daeth y “garreg las” fwyaf sydd yng nghanol Côr y Cewri o ogledd yr Alban, nid Cymru, yn ôl ymchwil newydd.

Darllen erthygl

Ymchwilwyr tywydd eisteddfodol yn gofyn am atgofion y cyhoedd

Os ydych yn cofio tywydd crasboeth Eisteddfod Genedlaethol Aberteifi yn 1976, y neu'r gwyntoedd cryfion yn Nhŷ Ddewi yn 2002 neu'r glaw ym Môn saith mlynedd yn ôl mae ymchwilwyr eisiau eich atgofion

Darllen erthygl

Datrys dirgelwch twyni tywod ‘seren’ gyda darganfyddiad hynafol

Mae gwyddonwyr wedi datrys absenoldeb dirgel twyni siâp seren o hanes daearegol y Ddaear am y tro cyntaf, gan ddyddio un yn ôl miloedd o flynyddoedd.

Darllen erthygl