Rhestr termau

Mae Porth Ymchwil Aberystwyth https://research.aber.ac.uk/cy/ yn manteisio i’r eithaf ar ymchwil staff ac uwchraddedigion sydd ar gael ar-lein yn agored ac yn rhad ac am ddim. Mae'r cynnwys yn y porth yn cynnwys allbynnau cyhoeddedig, traethodau ymchwil ôl-raddedig, manylion y prosiect, yn ogystal â chofnodion ar gyfer gweithgareddau o fri eraill. Mae'r porth hefyd yn cynnwys Proffiliau Personol yr holl staff a myfyrwyr ymchwil presennol. Mae hyn yn caniatáu i borwyr y Porth weld ar un dudalen yr holl gynnwys ymchwil cysylltiedig sy'n gysylltiedig â'r unigolyn hwnnw. Mae pori hefyd yn bosibl yn ôl adran. Dyma gadwrfa sefydliadol Prifysgol Aberystwyth.

Ffi cyhoeddwr i dalu costau golygyddol, adolygu gan gymheiriaid, marchnata a chostau dosbarthu cyhoeddi erthygl mynediad agored Aur.

Fe'i gelwir yn aml yn ôl-argraffiad. Llawysgrif olaf yr awdur fel y'i llwythwyd i dudalen fformatio'r cyhoeddwr. Gellir gwahaniaethu'r AAM o'r fersiwn derfynol a gyhoeddwyd gan ddiffyg rhifau tudalennau, cyfrol ac argraffiad.

Yr hawl gyfreithiol unigryw a neilltuadwy, a roddir i grëwr gwaith gwreiddiol i argraffu, cyhoeddi, perfformio neu recordio; deunyddiau academaidd, llenyddol, artistig neu gerddorol. Weithiau gall defnyddio deunydd hawlfraint trydydd parti mewn gwaith y bwriedir ar gyfer Mynediad Agored fod yn broblematig. O ran hyn, mae UKRI wedi darparu rhai canllawiau arfer da: Managing third-party copyright for research publications (UKRI)

Math o drwydded sy'n amlinellu'r hyn y gall unigolyn ei wneud gyda gwaith mynediad agored lle mae'r hawlfraint yn cael ei ddal gan drydydd parti. Ceir hyd i fanylion am y trwyddedau hyn ar y wefan Creative Commons (CC) lle disgrifir 4 elfen sylfaenol y trwyddedau: y drwydded priodoliad yn unig (CC-BY), y drwydded dim deilliadau (CC-BY-ND), y drwydded dim ailddefnyddio masnachol (CC-BY-NC), y drwydded 'share-alike' (CC-BY-SA), a'u cyfuniadau amrywiol. Mae Jisc wedi paratoi dogfen sy'n esbonio sut mae'r trwyddedau CC hyn yn cyd ymweithio â Pholisi Mynediad Agored UKRI, gan hefyd gynnig cyngor arfer da ynglŷn a’u defnydd: Publishing under the UKRI open access policy: Copyright and Creative Commons licences (Jisc)

Ychwanegu allbwn ymchwil megis erthygl i gadwrfa - ynghyd â metadata safonol.

System lle mae erthyglau sy'n cael eu "geni gyda mynediad agored" ar adeg eu cyhoeddi. Fel arfer, mae cyfnodolion mynediad agored llawn yn codi ffi am gyhoeddiad o'r fath yn dryloyw trwy Gytundebau Trawsffurfiol neu'n benodol trwy daliadau prosesu erthyglau. Weithiau efallai y gwelwch y cyfeirir at y dull hwn fel "Llwybr Un".

Cyfeirir ato hefyd fel adnau mewn cadwrfa sefydliadol. Gwneud fersiwn o waith (fel arfer llawysgrif ôl-argraffu neu lawysgrif a dderbyniwyd gan awdur) ar gael mewn cadwrfa mynediad agored. Weithiau efallai y gwelwch y cyfeirir at y dull hwn fel "Llwybr Dau".

Archif ar-lein o allbynnau ysgolheigaidd sefydliad a all gynnwys cyhoeddiadau mewn cyfnodolion a adolygir gan gymheiriaid, llyfrau ac adrannau o lyfrau, adroddiadau technegol, papurau gwaith, monograffau, cyflwyniadau cynadleddau, deunyddiau clywedol/gweledol, modelau mathemategol, neu unrhyw gynnwys ymchwil arall sydd â gwerth ysgolheigaidd. Porth Ymchwil Aberystwyth (https://research.aber.ac.uk/cy/) yw cadwrfa sefydliadol y Brifysgol.

Data sy'n disgrifio fformat a chynnwys deunydd mewn cadwrfa neu gronfa ddata. Ar gyfer eitemau mewn cadwrfeydd mynediad agored, mae hyn fel rheol yn cynnwys o leiaf gyfeirnod llyfryddiaethol llawn, crynodeb, allweddeiriau, a dyddiad cyhoeddi neu URL.

Mynediad Agored yw testunau ysgolheigaidd ar-lein a adolygir gan gymheiriaid sy'n rhydd o'r rhan fwyaf o gyfyngiadau hawlfraint a thrwyddedu.

Mae hyn yn golygu y gall unrhyw un yn y byd ei gyrchu am ddim, gyda nifer y darllenwyr dichonol ar gyfer erthyglau mynediad agored yn llawer mwy nag y byddai ar gyfer deunydd lle mae'r testun llawn wedi'i gyfyngu i danysgrifwyr.

A elwir hefyd yn Llawysgrif a dderbyniwyd gan awdur (AAM). Llawysgrif olaf yr awdur fel y'i trawsgrifiwyd i dudalen fformatio'r cyhoeddwr. Gellir gwahaniaethu'r AAM o'r fersiwn derfynol a gyhoeddwyd gan ddiffyg rhifau tudalennau, cyfrol ac argraffiad.

Unrhyw un o'r drafftiau cychwynnol o erthygl cyn iddi gael ei hadolygu gan gymheiriaid ac o bosibl hyd yn oed cyn unrhyw gyflwyniad i gyhoeddwr.

Y System Gwybodaeth Ymchwil Gyfredol (CRIS) a ddefnyddir gan Brifysgol Aberystwyth i reoli metadata ymchwil ac i adneuo cyhoeddiadau cysylltiedig (https://pure.aber.ac.uk). Mae PURE yn bwydo Porth Ymchwil Aberystwyth.

Darn o gynnwys ymchwil, gan gynnwys erthyglau, llyfrau, penodau, adroddiadau technegol, papurau gwaith, monograffau, cyflwyniadau cynhadledd, deunyddiau clywedol / gweledol, setiau data ymchwil, modelau mathemategol, data dilyniant, ac ati.

Offer a reolir gan Jisc ar gyfer dod o hyd i wybodaeth mynediad agored am gyfnodolion, cyhoeddwyr, cyllidwyr, neu gadwrfeydd: https://beta.sherpa.ac.uk

Archif ar-lein o destunau mynediad agored mewn meysydd penodol e.e. PubMed Central ac arXiv. Gall gynnwys cyn-argraffiadau, ôl-argraffiadau, neu fersiynau terfynol o erthyglau fel y'u pennir gan reolau neu amodau'r cyhoeddwyr eu hunain.