Annog arweinwyr COP16 i ystyried holl werthoedd natur yn eu penderfyniadau

Mae Michael Christie yn Athro Economeg Ecolegol ac Amgylcheddol yn Ysgol Fusnes Aberystwyth.

Mae arweinwyr llywodraethau sy’n trafod yr argyfwng bioamrywiaeth byd-eang yng nghyfarfod COP16 yng Ngholombia yr wythnos hon yn cael eu hannog i ymgorffori gwerthoedd gwahanol byd natur yn ffurfiol yn eu prosesau penderfynu.

Daw’r alwad gan yr Athro Michael Christie o Brifysgol Aberystwyth, sydd ymhlith yr arbenigwyr rhyngwladol a wahoddwyd i fynychu unfed cyfarfod ar bymtheg Confensiwn y Cenhedloedd Unedig ar Fioamrywiaeth. 

Yr Athro Christie oedd cyd-gadeirydd yr Adroddiad Asesu Gwerthoedd Natur a gomisiynwyd gan y Llwyfan Rhynglywodraethol ar Fioamrywiaeth a Gwasanaethau Ecosystemau (IPBES), ac a  fydd yn cael ei drafod yn ystod yr uwchgynhadledd sy’n para saith diwrnod. 

Yn yr adroddiad, a gyhoeddwyd yn 2022, fe danlinellwyd yr angen i lywodraethau ystyried yr holl ystod o werthoedd byd natur wrth wneud penderfyniadau yn hytrach na seilio polisi ar set gul o werthoedd y farchnad, ar elw tymor byr a thwf economaidd.

Wrth siarad cyn COP16, dywedodd yr Athro Christie, Economegydd Ecolegol ac Amgylcheddol yn Ysgol Fusnes Aberystwyth: “Mae COP16 yn ddigwyddiad hynod o bwysig, lle caiff penderfyniadau mawr sy’n effeithio ar ddyfodol ein planed eu gwneud. 

“Yn ystod yr wythnos, bydd aelod-wladwriaethau yn trafod argymhellion adroddiad Asesiad Gwerthoedd yr IPBES ac yn cytuno ar y geiriad terfynol ar gyfer eu hymgorffori fel penderfyniad ffurfiol y Confensiwn. Byddai hyn yn gosod rhwymedigaeth ffurfiol ar lywodraethau a lofnododd i ystyried gwerthoedd amrywiol natur a bioamrywiaeth ar draws ystod eang o benderfyniadau polisi, ar lefel ryngwladol, genedlaethol a lleol. 

“Ar adeg pan fo hyd at filiwn o rywogaethau’n mewn peryg o ddiflannu, mae cam o’r fath yn hanfodol ac fe fyddai’n arwain at benderfyniadau gwell, mwy cynaliadwy sy’n helpu i fynd i’r afael â’r argyfyngau bioamrywiaeth a hinsawdd.”  

Bydd cynrychiolwyr o dros 190 o wledydd yn mynychu COP16, gan gynnwys llywodraethau, arweinwyr brodorol, academyddion, diwydiant a chymdeithas sifil.

Rhannu