Newyddion Ymchwil
![Yr Athro Michael Woods o Adran Daearyddiaeth a Gwyddorau Daear Prifysgol Aberystwyth.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/michael-woods-llai-300x245.jpeg)
Ymchwil ar gefnogaeth wledig i wleidyddiaeth aflonyddgar yn ennill grant Ewropeaidd sylweddol
Bydd y berthynas rhwng anfodlonrwydd etholwyr mewn ardaloedd gwledig a chefnogaeth i symudiadau gwleidyddol aflonyddgar yn Ewrop a’r Unol Daleithiau, yn destun astudiaeth o bwys gan athro o Brifysgol Aberystwyth, yn sgil dyfarnu grant uchel ei fri.
Darllen erthygl![Safle ymchwil tir mawn, Prifysgol Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Tir-Mawn-Pwllpeiran-llai-300x225.jpg)
Prosiect adfer tir mawn i daclo newid hinsawdd yn dechrau ym Mhrifysgol Aberystwyth
Mae gwyddonwyr ym Mhrifysgol Aberystwyth wedi cychwyn ar brosiect i adfer tir mawn fel rhan o ymdrech i dynnu nwyon tŷ gwydr o’r atmosffer.
Darllen erthygl![](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/right-4703943---web-300x161.jpg)
Mwy o achosion llys ar-lein yn bosib yn dilyn profiad Covid - adroddiad
Gellid cynnal rhagor o achosion llys ar-lein er mwyn eu gwneud yn fwy hygyrch ac effeithlon, yn ôl adroddiad newydd a gyhoeddwyd gan academyddion Aberystwyth sy'n edrych ar y gyfundrefn gyfiawnder yn ystod y pandemig.
Darllen erthygl![Yr Athro Gancho Slavov](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/DSC_2160-300x231.jpg)
Cadeirydd Newydd Genomeg Cnydau ym Mhrifysgol Aberystwyth
Mae’r Athro Gancho Slavov wedi’i benodi’n Gadeirydd Genomeg Cnydau Germinal yn Athrofa’r Gwyddorau Biolegol, Amgylcheddol a Gwledig (IBERS) ym Mhrifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Alpacaod yng Nghanolfan Ymchwil yr Ucheldir Pwllpeiran, IBERS, Prifysgol Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/alpaca-bach-haf2020-web-300x153.jpg)
Gallai pori alpacaod helpu taclo newid hinsawdd - ymchwil
Mae gwyddonwyr ym Mhrifysgol Aberystwyth yn ymchwilio a allai pori alpacaod ochr yn ochr ag anifeiliaid eraill helpu ffermwyr i fynd i’r afael â newid hinsawdd.
Darllen erthygl![Mae cyn adeilad IBERS ar gampws Penglais Prifysgol Aberystwyth yn cael ei ailenwi i anrhydeddu’r Athro Gwendolen Rees (1906–1994).](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/IBERS=Gwendolen-Rees-Inset-1-300x182.png)
Anrhydeddu’r parasitolegydd arloesol Gwendolen Rees ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Menywod
Ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Menywod 2023 (ddydd Mercher 8 Mawrth), mae Prifysgol Aberystwyth wedi cyhoeddi ei bod yn ailenwi un o’i phrif adeiladau academaidd i anrhydeddu’r Gymraes gyntaf i gael ei hethol yn Gymrawd y Gymdeithas Frenhinol (FRS).
Darllen erthygl![Mae cyn adeilad IBERS ar gampws Penglais Prifysgol Aberystwyth yn cael ei ailenwi i anrhydeddu’r Athro Gwendolen Rees (1906–1994).](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/IBERS=Gwendolen-Rees-Inset-300x182.png)
Anrhydeddu’r parasitolegydd arloesol Gwendolen Rees ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Menywod
Ar Ddiwrnod Rhyngwladol y Menywod 2023 (ddydd Mercher 8 Mawrth), mae Prifysgol Aberystwyth wedi cyhoeddi ei bod yn ailenwi un o’i phrif adeiladau academaidd i anrhydeddu’r Gymraes gyntaf i gael ei hethol yn Gymrawd y Gymdeithas Frenhinol (FRS).
Darllen erthygl![Dr Guy Baron](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Dr-Guy-Baron---reduced-300x179.jpg)
Academydd o Aberystwyth yn datblygu ap i bobl sy’n dysgu Sbaeneg
Mae academydd entrepreneuraidd o Aberystwyth wedi cael cymorth ariannol a mentora i ddatblygu ap newydd ar gyfer dysgu Sbaeneg.
Darllen erthygl![Yr Adran Ffiseg, lle caiff yr Uned ei lleoli yn y lle cyntaf.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Engineering-Unit-300x199.jpg)
Prifysgol Aberystwyth yn sefydlu Uned Beirianneg Newydd
Mae Prifysgol Aberystwyth yn sefydlu Uned Beirianneg newydd i gyflwyno addysgu ac ymchwil o’r radd flaenaf, ac arfogi myfyrwyr â’r sgiliau i ddarparu atebion arloesol ar gyfer y dyfodol.
Darllen erthygl![Yr Athro Nigel Holt, Pennaeth Adran Seicoleg Prifysgol Aberystwyth (chwith) a’r Aelod Seneddol dros Geredigion, Ben Lake AS, yn ystod y gynhadledd undydd ar Iechyd Cyfunol a gynhaliwyd ddydd Gwener 17 Chwefror 2023. Llun gan Matt Wilby.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Iechyd-Cyfunol-Nigel-Holt-Ben-Lake-170223-Matt-Wilbyweb-300x300.jpg)
Arbenigwyr yn trafod Iechyd Cyfunol ym Mhrifysgol Aberystwyth
Wrth i’r byd fynd i’r afael â chanlyniadau pandemig Covid-19 a phryderon ynghylch yr achosion presennol o Ffliw Adar a’r modd y mae wedi heintio mamaliaid, bu academyddion ac arbenigwyr blaenllaw o bob rhan o Gymru ym Mhrifysgol Aberystwyth ddydd Gwener 17 Chwefror 2023 i drafod eu syniadau ar Iechyd Cyfunol yng Nghymru.
Darllen erthyglCerbydau hunan-yrru i'w profi mewn cyfleuster newydd ym Mhrifysgol Aberystwyth
Bydd ffermio annibynnol, gwasanaethau danfon y filltir olaf a cherbydau hunan-yrru oddi ar y ffordd yn cael eu profi mewn prawf robotig graddfa fawr newydd ym Mhrifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Gweinidog Iechyd Eluned Morgan AS, Pennaeth Addysg Gofal Iechyd Amanda Jones, ac Elin Jones AS yn agor y Ganolfan Addysg Gofal Iechyd ym mis Medi 2022.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Agoriad-Canolfan-Addysg-Gofal-Iechyd-30.9.22---Copi-300x199.jpg)
Adnoddau dementia enillwyr Dragon’s Den yng nghanolfan nyrsio Prifysgol Aberystwyth
Mae un o enillwyr cystadleuaeth Dragon’s Den wedi gosod adnoddau ar gyfer addysgu myfyrwyr nyrsio am ddementia fel rhan o Ganolfan Gofal Iechyd newydd Prifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Enghraifft o Brifysgol Galway, Iwerddon. Llyfr i blant a grëwyd gan fyfyriwr fel rhan o fodiwl yn Sbaeneg am lenyddiaeth plant.
Credyd llun: Pilar Alderete Diez (Prifysgol Galway, Iwerddon)](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Spanish-children's-book---reduced-300x244.jpg)
Gallai athrawon iaith ddefnyddio nofelau graffeg yn hytrach na thraethodau wrth asesu myfyrwyr
Gellid defnyddio clownio, dramâu radio a nofelau graffeg i asesu myfyrwyr sy’n dysgu ieithoedd, yn ôl gwaith sy’n cael ei arwain gan Brifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Dr André Soares yn dadansoddi DNA microbau dan ddaear yn Amgueddfa Lofaol Cymru yn ystod ei ddoethuriaeth ym Mhrifysgol Aberystwyth.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/dan-ddaear-undergound-3-300x208.jpg)
Map byd-eang newydd o fywyd y tu mewn i'r Ddaear yn datgelu glo llawn bacteria
Mae glo yn syndod o gyfoethog mewn bacteria yn ôl atlas cyntaf y byd o fioamrywiaeth ficrobaidd yn ddwfn o dan wyneb y Ddaear, a gafodd ei ddatblygu gan academyddion ym Mhrifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Mae gwyddonwyr yn Adran y Gwyddorau Bywyd ym Mhrifysgol Aberystwyth yn edrych ar sut gellid defnyddio gwastraff fferm i dyfu lliniad y dŵr fel ffynhonnell protein ar gyfer bwydo da byw.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Lliniad-y-dwr-Duckweed-IBERS-gwe-300x200.jpg)
Cyfle i ffermwyr ddefnyddio planhigyn cynhenid i droi gwastraff yn borthiant
Gallai ffermwyr ddefnyddio planhigyn cynhenid i Gymru i droi gwastraff amaeth yn borthiant ar gyfer da byw fel rhan o brosiect ymchwil Prifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Prifysgol Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Penglais-Campus_web-300x131.jpg)
Mae angen i lywodraethau “newid yn sylweddol” y modd maen nhw’n delio â’r argyfwng bioamrywiaeth, dywed ymchwilydd
Dyw llywodraethau ddim yn gwneud digon i flaenoriaethu bioamrywiaeth o ran eu polisïau gwyrdd, yn ôl academydd o Brifysgol Aberystwyth wrth siarad yn COP15 yng Nghanada.
Darllen erthygl![Defaid ym Mongolia. Hawlfraint: Dr Wei He / yr Athro Baoyu Zhao](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/defaid-ym-mongolia-300x226.jpg)
Atal chwyn rhag gwenwyno da byw’r byd - darganfyddiad ymchwil rhyngwladol
Mae ymchwilwyr yn Aberystwyth wedi gwneud darganfyddiadau pwysig wrth geisio datblygu dull i atal chwyn rhag gwenwyno da byw ar draws y byd.
Darllen erthyglCeirch a ffa Aberystwyth ar y fwydlen wedi argymhelliad i’r diwydiant
Mae mathau o geirch a gafodd eu bridio ym Mhrifysgol Aberystwyth yn fwy tebygol o fod ar y fwydlen, wedi iddynt gael eu hargymell i ffermwyr gan fwrdd diwydiant y llywodraeth.
Darllen erthygl![Lee Waters AS, Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd, yn lansiad swyddogol Canolfan Trafnidiaeth a Symudedd Prifysgol Aberystwyth gyda Dr Rachel Rahman, yr Athro Charles Musselwhite, yr Is-Ganghellor yr Athro Elizabeth Treasure, yr Athro Peter Merriman a’r Dirprwy Is-Ganghellor yr Athro Colin McInnes.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Lansiad-CeTraM-300x200.jpg)
Canolfan ymchwil newydd y Brifysgol i fynd i’r afael â heriau trafnidiaeth
Cafodd canolfan ymchwil newydd yn edrych ar yr heriau trafnidiaeth sy’n wynebu cymdeithas ei lansio’n swyddogol ym Mhrifysgol Aberystwyth heddiw (Dydd Iau 1 Rhagfyr) gan Ddirprwy Gweinidog Newid Hinsawdd Llywodraeth Cymru, Lee Waters AS.
Darllen erthygl![Yr Athro Ryszard Piotrowicz](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Professor-Ryszard-Piotrowicz---reduced-300x225.jpg)
Ap newydd i wella’r gefnogaeth i oroeswyr masnachu pobl a chaethwasiaeth
Bydd prosiect newydd yn yr Brifysgol yn canolbwyntio ar wella’r gefnogaeth i oroeswyr masnachu pobl a chaethwasiaeth.
Darllen erthygl![Gwartheg teulu Roderick o Ffarm Newton, Aberhonddu. Mae teulu Roderick a’u ffarm yn ymddangos mewn cyfres o dair ffilm fer a gynhyrchwyd ar gyfer BeefQ yn edrych ar sut gall rhai arferion ffermio ddylanwadu ar ansawdd bwyta cig eidion.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Gwartheg-Aberhonddu-300x225.jpg)
Gallai cwsmeriaid a chynhyrchwyr elwa o gynllun seren i raddio ansawdd bwyta cig, medd ymchwilwyr
Mae adroddiad terfynol prosiect ymchwil pedair blynedd dan arweiniad Prifysgol Aberystwyth yn argymell cyflwyno system raddio ar gyfer cig eidion ar draws y Deyrnas Unedig er mwyn sicrhau ansawdd bwyta cig eidion gwarantedig a chyson i ddefnyddwyr.
Darllen erthygl![Gemsbok yn anialwch y Kalahari](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Gemsbok-Kalahari-web-300x126.jpg)
Mwy o bori gan anifeiliaid yn bygwth ecosystemau mewn hinsawdd gynhesach
Gall pori anifeiliaid mewn ardaloedd cynnes a sych o’r byd niweidio ecosystemau ond fod yn hwb iddyn nhw mewn sychdiroedd oerach, yn enwedig pan fo gwahanol rywogaethau’n bwydo gyda’i gilydd, yn ôl ymchwil newydd.
Darllen erthygl![Yr Athro Rowan Williams a’r Athro Mererid Hopwood.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Rowan-Williams-a-Mererid-Hopwood-300x160.jpg)
Cyn Archesgob Caergaint yn brif siaradwr digwyddiad lansio Canolfan Ddeialog y Brifysgol
Rôl deialog wrth greu dyfodol gwell fydd testun sgwrs agored rhwng cyn Archesgob Caergaint yr Athro Rowan Williams a’r prifardd ac ysgolhaig yr Athro Mererid Hopwood.
Darllen erthygl![Rhai o'r tîm ymchwil ochr orllewinol Llen Iâ'r Ynys Las](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Y-Tim-Ymchwil-yn-yr-Ynys-Las-300x225.jpg)
Gwyddonwyr yn rhybuddio y gallai dros gan mil tunnell o ficrobau ddianc o rewlifoedd sy’n dadmer
Gallai mwy na chan mil tunnell o ficrobau, gan gynnwys rhai sydd o bosib yn niweidiol a rhai llesol, gael eu rhyddhau wrth i rewlifoedd y byd ddadmer, mae academyddion o Brifysgol Aberystwyth wedi rhybuddio.
Darllen erthygl![Yr Athro Rattan Yadav](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Pearl-Millet-1-web-300x170.jpg)
Cnwd Aberystwyth sy’n gwrthsefyll sychder i helpu ffermwyr Affrica
Mae disgwyl i gnwd a ddatblygwyd gan Brifysgol Aberystwyth helpu ffermwyr o Affrica gyflenwi bwyd yn wyneb newid hinsawdd.
Darllen erthygl![Dr Thomas Alcott, Darlithydd Theori ac Ymarfer Ffilm, Adran Astudiaethau Theatr, Ffilm a Theledu](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Dr-Thomas-Alcottweb-300x199.jpg)
Academydd o Aberystwyth yn helpu i wella reslo ym Mhrydain
Mae darlithydd Theori ac Ymarfer Ffilm o Brifysgol Aberystwyth yn cyfrannu tuag at 'god ymarfer gwell' ar gyfer reslo ym Mhrydain.
Darllen erthygl![Academyddion o Brifysgol Ritsumeikan yn Siapan yn llofnodi'r memorandwm o ddealltwriaeth gydag Is-Ganghellor ac academyddion Prifysgol Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/AU30922-300x244.jpg)
Partneriaeth newydd gyda Siapan yn rhoi hwb i ymchwil newid hinsawdd ym Mhrifysgol Aberystwyth
Mae Prifysgol Aberystwyth wedi llofnodi partneriaeth newydd gyda phrifysgol o Siapan gan roi hwb i’w hymchwil newid hinsawdd.
Darllen erthygl![Rhai o siaradwyr Gŵyl Ymchwil Aberystwyth 2022 - yr Athro Olivette Otele, Lee Waters AS, Aled Haydn Jones o Radio 1, Golygydd Hinsawdd y BBC Justin Rowlatt, Dr Rowan Williams a'r Athro Mererid Hopwood](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/FoR-FB-post-navy-300x251.png)
Meddylwyr blaenllaw i annerch gŵyl ymchwil Prifysgol Aberystwyth
Bydd cyn Archesgob Caergaint Dr Rowan Williams a Phennaeth BBC Radio 1 Aled Haydn Jones ymysg y cyfranwyr yng Ngŵyl Ymchwil Prifysgol Aberystwyth yn ddiweddarach y mis hwn.
Darllen erthygl![Gwyddonwyr o Brifysgol Aberystwyth yn casglu data fel rhan o brosiect BRITICE-CHRONO](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Llun-AU29122-300x200.jpg)
Academyddion o Aberystwyth yn mapio cwymp ‘cyflym’ llen iâ enfawr
Diflannodd llen iâ a fu ar un adeg yn gorchuddio Prydain ac Iwerddon gyfan yn gyflymach nag a dybiwyd o’r blaen, yn ôl ymchwil Prifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Llun o’r awyr o gampws Gogerddan Prifysgol Aberystwyth lle bydd prif swyddfa’r Ganolfan Sbectrwm Genedlaethol yn cael ei lleoli.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/prifysgol-aberystwyth-university-gogerddan-campus-aerial-300x225.jpg)
Cam ymlaen i gynlluniau ar gyfer canolfan sbectrwm a pharc busnes gwyrdd
Mae Prifysgol Aberystwyth wedi croesawu’r newyddion bod dau brosiect blaenllaw wedi cael sêl bendith i symud ymlaen i ail gymal Bargen Twf Canolbarth Cymru, sy’n werth miliynau o bunnoedd.
Darllen erthygl![Academyddion o Aberystwyth yn ymchwilio yn yr Ysgafell Iâ Larsen C](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/PB260705-website-300x225.jpg)
Ymchwilio effaith chwalu ysgafellau iâ yr Antarctig
Mae ymchwilwyr o Brifysgol Aberystwyth yn ymweld â’r Antarctig er mwyn ymchwilio i’r ffordd mae ysgafellau iâ yn chwalu a’r effaith bosibl ar y cynnydd yn lefel y môr.
Darllen erthygl![‘Dyn y Sidydd’ yn Llawysgrif LlGC 3026C (Mostyn 88), Gutun Owain o ail hanner y 15ed ganrif. Hawlfraint: Llyfrgell Genedlaethol Cymru.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Delwedd-ar-gyfer-y-we-300x137.jpg)
Canolfan ymchwil newydd ym maes llenyddiaeth a hanes meddygaeth yng Nghymru
Mae academyddion ym Mhrifysgol Aberystwyth yn cydweithio â Llyfrgell Genedlaethol Cymru i sefydlu Canolfan Ymchwil newydd a fydd yn elwa ar gasgliad cyfoethog ac amrywiol y Llyfrgell o weithiau printiedig yn ymwneud â meddygaeth ac iechyd yng Nghymru.
Darllen erthygl![Gwyddonwyr Prosiect Bwydydd y Dyfodol Prifysgol Aberystwyth, o’r chwith i’r dde: Dr Manfred Beckmann, Yr Athro John Draper a Dr Amanda Lloyd](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Gwyddonwyr-Bwydydd-y-Dyfodol-300x199.jpg)
Becws o Gymru yn edrych i fanteisio ar ymchwil gyda chacennau maethlon
Mae cwmni pobi o ogledd Cymru yn edrych i ehangu ystod eu cynnyrch gyda chacennau mwy maethlon sy’n cynnwys powdr madarch iach, diolch i gymorth ymchwilwyr Prifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Delwedd o llyngyr yr iau](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Fluke-classification-300x187.png)
Canfod heintiau mewn anifeiliaid gyda deallusrwydd artiffisial
Mae gwyddonwyr wedi datblygu dull cyflymach o ganfod parasitiaid mewn da byw gan ddefnyddio deallusrwydd artiffisial.
Darllen erthygl![](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/AI_Hub-300x153.jpg)
Prifysgol Aberystwyth yn lansio Canolfan Deallusrwydd Artiffisial i archwilio technoleg bwysicaf y ddegawd
Mae Prifysgol Aberystwyth wedi lansio canolfan newydd i astudio deallusrwydd artiffisial mewn ymateb i dechnoleg sy'n cyflwyno rhai o'r cyfleoedd mwyaf y degawd hwn i weddnewid cymdeithas.
Darllen erthygl![Dr Alice Vernon](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Alice-Vernon---collage-300x151.jpg)
Academydd o Aberystwyth yn bwrw goleuni ar ofnau’r nos yn ei chyfrol gyntaf "ryfeddol"
Mae llyfr newydd rhyfeddol gan academydd o Aberystwyth yn edrych ar ein credoau difyr, rhyfedd weithiau, am anhwylderau cysgu.
Darllen erthygl![Mr Francis Glynne Jones gyda'r Dr Rhodri Llwyd Morgan, Cyfarwyddwr y Gymraeg a Chysylltiadau Allanol Prifysgol Aberystwyth a Manon Rogers, Swyddog Apêl Swyddfa Datblygu a Chysylltiadau Alumni y Brifysgol.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Mr-Francis-Glynne-Jones-web--300x130.jpg)
Rhodd hael i ariannu ymchwil ar Gwenallt a datblygiad y gyfraith yn yr Hen Goleg
Mae ymchwil i waith y bardd Gwenallt a chynllun i ddatblygu Ystafell y Gyfraith a Llys Dadlau newydd fel rhan o gynllun uchelgeisiol i drawsnewid yr Hen Goleg wedi derbyn hwb ariannol sylweddol.
Darllen erthygl![Offer drilio ym masn Chew Bahir, de Ethiopia (Credyd: Dr Julian Ruddock)](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/drill-pipes-1.1-300x200.jpg)
Sychder eithafol a sbardunodd trawsnewid diwylliannol ac esblygiad dynol
Mae ymchwil newydd yn dangos bod sychder eithafol a barodd ddegau o filoedd o flynyddoedd wedi chwarae rhan hollbwysig yn esblygiad dynol, drwy orfodi Homo sapiens i ddatblygu'r diwylliant a'r offer i ymdopi.
Darllen erthygl![Mae mudiadau sifil diarfog fel Timau Diogelu Menywod De Sudan y Nonviolent Peaceforce yn gweithio i sicrhau diogelwch corfforfol mewn cymunedau sydd wedi’u heffeithio gan wrthdaro treisgar. Cydnabyddiaeth llun: Nonviolent Peaceforce.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/south-sudan-women-peacekeeping-team-copyright-nonviolent-peaceforce-800x531-web-300x132.jpg)
Prosiect Prifysgol Aberystwyth yn cefnogi cymunedau mewn gwrthdaro byd-eang
Mae dysgu gan dyfwyr coffi brodorol sy’n eu hamddiffyn eu hunain rhag trais arfog yng Ngholombia yn rhan o un o’r prosiectau ymchwil newydd a gyllidir gan rwydwaith rhyngwladol dan arweiniad y Brifysgol.
Darllen erthygl![Yr Athro Glyn Hewinson, Prifysgol Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Llun-finalweb-300x224.jpg)
Dysgu o rannau eraill y DG i ddiogelu ffermydd Cymru rhag TB – cynhadledd yn Aberystwyth
Mae dysgu o’r arfer bioddiogelwch gorau yn y Deyrnas Gyfunol yn allweddol er mwyn atal twbercwlosis rhag lledaenu yng Nghymru, yn ôl arbenigwr blaenllaw a fydd yn siarad mewn cynhadledd yn Aberystwyth.
Darllen erthygl![Nyrsio yn Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/WPR04803web-300x200.jpg)
Y myfyrwyr nyrsio cyntaf yn dechrau ym Mhrifysgol Aberystwyth
Bydd myfyrwyr nyrsio cyntaf erioed Prifysgol Aberystwyth yn dechrau ar eu hastudiaethau heddiw.
Darllen erthygl![Prifysgol Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Penglais-Campus_63602-(3)-300x131.jpg)
Gallai iaith fyd-eang newydd ar gyfer newidiadau tir esbonio colled ecosystemau
Mae gwyddonwyr ym Mhrifysgol Aberystwyth wedi cyd-ddatblygu iaith gyffredinol i ddisgrifio byd sy’n newid, a allai helpu i ddatgelu’r hyn sy’n achosi colli ecosystemau a difrod amgylcheddol.
Darllen erthygl![](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Diet-300x200.jpg)
Profi ffyrdd newydd o olrhain dietau pobl er lles iechyd y cyhoedd
Bydd ymchwilwyr yn dechrau profi technegau, gan gynnwys camerâu gwisgadwy a phrofion wrin a gwaed, mewn ymdrech i fesur arferion bwyta’r Deyrnas Gyfunol yn fwy cywir a gwella iechyd y cyhoedd.
Darllen erthygl![Morfil Peilot – delwedd gan Bernhard Staärck o Pixabay](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/pilot-whale---Image-by-Bernhard-Stärck-from-Pixabay-300x199.jpg)
Cysylltiad posibl rhwng morfilod peilot yn mynd yn sownd ar draethau a ‘tharfu ar y teulu’ yn ôl ymchwil newydd
Mae’n bosibl bod cysylltiad rhwng morfilod peilot yn mynd yn sownd ar raddfa fawr ac amharu ar eu grwpiau teulu yn ôl ymchwil newydd.
Darllen erthygl![Glaswellt Miscanthus](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Miscanthus-grass-web-300x225.jpg)
Prosiect ymchwil biomas i daclo newid hinsawdd yn derbyn buddsoddiad o £2m
Bydd gwyddonwyr o Brifysgol Aberystwyth yn gallu cyflymu’r broses o fridio miscanthus, y glaswellt ynni lluosflwydd, fel rhan o becyn gwerth £37 miliwn gan lywodraeth y DU i hybu cynhyrchiant biomas.
Darllen erthygl![Yr Athro Iain Barber, Pennaeth Adran y Gwyddorau Bywyd, Prifysgol Aberystwyth](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Yr-Athro-Iain-Barber-2-300x260.jpeg)
Pennaeth newydd Adran Gwyddorau Bywyd Aberystwyth
Mae’r Athro Iain Barber wedi’i benodi’n Bennaeth newydd Adran Gwyddorau Bywyd Prifysgol Aberystwyth.
Darllen erthygl![Addysgu gartref - darllen gyda'n gilydd](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Homeschooling---reading-together-300x158.jpg)
Nid yw trafod ‘colled ddysgu’ yn sgil y pandemig yn ddefnyddiol nac yn gywir – cyflwyniad yn yr Eisteddfod
Yn groes i’r 'golled ddysgu' y cyfeirir ati’n aml, mae llawer o ddisgyblion ysgol Cymru wedi elwa o wahanol brofiadau dysgu wrth iddynt addasu i'r newid i ddysgu ar-lein yn ystod pandemig COVID-19, yn ôl ymchwil y bu academyddion o Brifysgol Aberystwyth yn rhan ohoni.
Darllen erthygl![Dr Christine Marley o’r Athrofa Gwyddorau Biolegol, yr Amgylchedd a Gwledig, ac un o enillwyr neithiwr, yn derbyn ei gwobr gan yr Athro Colin McInnes, Dirprwy Is-Ganghellor Ymchwil, Cyfnewid Gwybodaeth ac Arloesedd.](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Fellows_dinner_2022-300x200.jpg)
Prifysgol Aberystwyth yn dathlu effaith eithriadol ei hymchwil
Mae gwella gofal lliniarol a mynediad at gyfiawnder i’r rhai sy’n dioddef cam-drin domestig yn ddau o blith pedwar o brosiectau ymchwil sydd wedi ennill gwobrau am eu heffaith yn y Deyrnas Unedig a thramor.
Darllen erthygl![Yr Athro Glyn Hewinson](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Prof-Glyn-Hewinson-web-300x197.jpg)
Penodi academydd Aberystwyth yn gadeirydd grŵp dileu TB y llywodraeth
Mae’r Athro Glyn Hewinson o Brifysgol Aberystwyth wedi ei benodi’n gadeirydd Grŵp Cynghori Technegol newydd ar Dwbercwlosis (TB) gwartheg Llywodraeth Cymru.
Darllen erthygl![O’r chwith i’r dde: Leonie Schwede, Adran y Gyfraith a Throseddeg; Rhiannon Williams, hwylusydd; Dr Catrin Fflûr Huws, Adran y Gyfraith a Throseddeg; William Kingshott, actor a fu’n chwarae rhan yr hawlydd; Owain Rhys James, bargyfreithiwr; a Non Humphries, myfyrwraig PhD](/cy/rbi/research/aber-research/news/erthyglaunewyddion/Ffug-lys-Moot-court1---web-300x154.jpg)
Harneisio grym theatr i ymchwilio i effaith cyfieithu ar y pryd ar achosion llys
Mae academyddion o'r Brifysgol, sy'n ystyried dylanwad cyfieithu ar y pryd ar achosion llys, wedi mabwysiadu offeryn ymchwil mewn prosiect sy’n cyfuno’r theatr a'r gyfraith mewn modd arloesol.
Darllen erthygl