Creu Mathau Newydd o Fynegiant Theatrig

Mae cydnabyddiaeth o lwyddiant ILIAD o du’r cyhoedd a’r diwydiant, yn tanlinellu pwynt allweddol: y gall theatr arloesol sy’n cael ei sbarduno gan ymchwil ac arferion celf gyhoeddus wedi’u lleoli – sy’n aml yn cael eu gwthio i’r cyrion theatrig – feddu ar apêl feirniadol a phoblogaidd sylweddol o gael eu cynnal yng nghyd-destun theatr genedlaethol. Gwerthwyd pob tocyn ar gyfer y ddau berfformiad llawn o’r gwaith pedair rhan yn ei gyfanrwydd – y cyntaf yn ystod y dydd ar 26 Medi 2015, a’r ail dros nos ar 3 Hydref 2015. Derbyniodd y cynhyrchiad adolygiadau brwd, yn y wasg Gymreig a Phrydeinig, gan gynnwys adolygiad pum seren yn The Guardian, a nododd: ‘ILIAD is certainly the theatrical event of the year. It may be the theatrical event of the decade’.

Cafodd y cynhyrchiad ei gynnwys mewn casgliad o addasiadau theatr Roegaidd yn rhestr The Independent o ddeg digwyddiad diwylliannol gorau’r flwyddyn. Mae sylwadau ac ymateb y cyhoedd i berfformiadau llawn y gwaith, sy’n cynnwys ymateb gweithwyr proffesiynol yn y diwydiant a fynychodd fel aelodau o’r gynulleidfa, yn tystio i’r effaith ar werthfawrogiad y cyhoedd.

Mae’r gwaith hefyd wedi cael effaith bwysig ar fywyd diwylliannol Cymru, yn enwedig datblygiad NTW, cwmni theatr Saesneg ei hiaith y genedl. Bu ILIAD yn gyfrifol am atgyfnerthu ac ehangu’n fawr ar gyfraniadau gwaith blaenorol gan Dr Brookes a’r Athro Pearson i amcanion y cwmni, gan ddangos ymhellach botensial a dichonoldeb gwaith cyd-destun penodol ym mhortffolio NTW, fel modd i fynd i’r afael â chynulleidfaoedd amrywiol gyda ffurfiau theatrig heriol, arloesol a chyfranogol.

Daeth y gwaith ag ystod eithriadol a lefel o arbenigedd ynghyd, o fewn tîm o ymarferwyr technegol, creadigol a pherfformio rhagorol ac arobryn. Mae’r broses hefyd wedi integreiddio ystod yr un mor amrywiol o weithwyr proffesiynol ifanc a dibrofiad, gan gynnwys cynorthwywyr technegol a chynhyrchu, graddedigion creadigol diweddar a pherfformwyr ifanc lleol. Arweiniodd y cyfnewid hwn o gymorth a sgiliau arbenigol ymhlith y gweithwyr proffesiynol hyn at hwyluso gwerthoedd cynhyrchu cyson uchel a digyfaddawd, yn ogystal â gwireddu pensaernïaeth ac estheteg cyfryngol arloesol, cymhleth a thechnegol soffistigedig. Mae’r cydweithio a’r cyfnewid hyn wedi llywio arferion a phosibiliadau dilynol, nid yn unig i NTW, ond i’r cydweithwyr proffesiynol a’r ymarferwyr newydd eu hunain.

Er enghraifft, parhaodd un rhan o’r cast i gydweithio fel criw perfformio ar wahân, gan sicrhau cyllid a chomisiynau cyhoeddus er mwyn dal ati i gydweithio. Mae aelod arall a oedd ynghlwm wrth waith sain ILIAD (ei brofiad cyntaf o weithio ar gynhyrchiad mawr) wedi mynd ymlaen i weithio’n helaeth gyda John Hardy Music, stiwdio gyfansoddi arobryn gyda llu o wobrau BAFTA, yn ogystal â chydweithio ymhellach gyda NTW.