Myrddin ap Dafydd honoured with Fellowship

Aberystwyth University Council member Meri Huws with Myrddin ap Dafydd

Poet and publisher, Myrddin ap Dafydd has been presented with an Honorary Fellowship of Aberystwyth University, as part of this summer’s graduation ceremonies.

The son of booksellers, Myrddin was brought up in Llanwrst in the Conwy Valley, and was educated at the town’s schools before attending the then University of Wales, Aberystwyth.

After graduating, in 1980 he founded Gwasg Carreg Gwalch one of Wales’ leading and busiest publishers.

He has twice been awarded the National Eisteddfod chair - in 1990 in Rhymney Valley and in 2002 at St Davids – and has practiced and experimented with traditional poetic measures.

He was the first Children’s Laureate of Wales 2000-01, and the preparation of poems for young people as well as contributing to the output of the of the ‘Y Tir Mawr’ team in the Talwrn poetic contests, piqued his interest in a number of diverse poetic measures. He has published widely for adults and children.

He was appointed Archdruid of Wales in 2019, and will preside over the most important ceremonies at this summer’s National Eisteddfod which takes place from 30 July to 6 August in Tregaron - including the Crowning of the Bard, the awarding of the Prose Medal, and the Chairing of the Bard.

Myrddin ap Dafydd was presented as Honorary Fellow by Eurig Salisbury from the Department of Welsh and Celtic Studies on Monday 11 July 2022.

The full conferral presentation is available below, in the language in which it was delivered.

Presentation of Myrddin ap Dafydd by Eurig Salisbury:

Ddirprwy Gadeirydd y Cyngor, Is-Ganghellor, ddarpar raddedigion a chyfeillion. Pleser o’r mwyaf yw cyflwyno Myrddin ap Dafydd yn Gymrawd Prifysgol Aberystwyth.

Deputy Chair of Council, Vice-Chancellor, prospective graduates and supporters. It is an honour and a privilege to present Myrddin ap Dafydd as a Fellow of Aberystwyth University.

Go brin fod neb sy’n gwybod y peth lleiaf am ddiwylliant Cymru heb glywed enw Myrddin ap Dafydd. Fel bardd a chyhoeddwr, mae ei enw gyfystyr â barddoniaeth gyfoes, fyw a llyfr da. Mae ei ddylanwad yn fawr ar genedlaethau o Gymry, ac nid yn lleiaf arnaf i fy hun. Fel llawer bardd arall, mi ddysgais i reolau’r gynghanedd drwy ddarllen cyfrol Myrddin, Clywed Cynghanedd, canllaw modern i gerdd dafod sy’n dangos gallu Myrddin i gyflwyno hen grefft mewn ffordd gwbl gyfoes a pherthnasol i ni heddiw. Os oes gen i athro barddol, felly, Myrddin yw hwnnw, ac mae’n bleser gen i ei gyflwyno heddiw.

Cafodd Myrddin ei fagu yn Llanrwst, yn fab i ddau a wnaeth lawer iawn i roi’r diwydiant llyfrau Cymraeg ar ei draed yn y pumdegau. Yn ôl Myrddin, ‘llyfrau oedd fy nheganau i yn blentyn’, a does ryfedd iddo ddilyn ei rieni i fyd llyfrau maes o law a dod yn ddyn busnes hirben. Daeth i Aberystwyth yn fyfyriwr am bum mlynedd ddiwedd y saithdegau, cyn symud yn ôl i Lanrwst yn 1980 a sefydlu ei wasg ei hun, sef Gwasg Carreg Gwalch. Mae’r busnes hwnnw’n dal i fynd o nerth i nerth, ac yn un o gyhoeddwyr mwyaf llwyddiannus Cymru.

Ddeng mlynedd yn ddiweddarach, yn 1990, enillodd Myrddin Gadair yr Eisteddfod Genedlaethol yng Nghwm Rhymni, ac ailadrodd y gamp yn Nhyddewi yn 2002. Yn ogystal â bod yn feistr ar fesurau traddodiadol y cywydd a’r englyn, mae Myrddin yn enwog hefyd am wneud defnydd helaeth a dyfeisgar o lawer o fesurau caeth a rhydd. Ef oedd Bardd Plant cyntaf Cymru rhwng y flwyddyn 2000 a 2001, ac mae wedi cyhoeddi cannoedd o gerddi o’i eiddo ei hun i blant a llawer iawn o feirdd eraill.

Mae’n aelod o dîm y Tir Mawr ar raglen radio Talwrn y Beirdd BBC Radio Cymru, un o dimau mwyaf llwyddiannus y gystadleuaeth honno, ac mae’n un o syflaenwyr y cwmni llwyddiannus Cwrw Llŷn. Mae hefyd yn gyfrannwr cyson i gylchgronau a phapurau bro ac yn awdur llawer iawn o lyfrau rhyddiaith i oedolion ac i blant. Myrddin hefyd yw Archdderwydd Gorsedd Cymru, swydd y mae wedi ei dal ers 2019, pan gynhaliwyd yr Eisteddfod Genedlaethol yn Llanrwst. Bydd yn llywyddu yn ei ail Eisteddfod Genedlaethol yn Nhregaron ymhen ychydig wythnosau.

Mi fentra’i ddweud fod Myrddin yn arbennig am ei fod yn cyfuno mewn ffordd mor ddiymdrech y lleol, y cenedlaethol a’r rhyngwladol. Mae’n adnabod ei fro fel cefn ei law, mae’n adnabod rhai corneli eraill o Gymru’n well na’r bobl sy’n byw yno, ac mae’n gwbl Ewropeaidd hefyd yn ei olwg ar y byd. Mewn gair, mae’n ddyn pobl, un cadarn ei egwyddorion ac agored ei feddwl.

Yn ei eiriau ei hun, ‘mi fûm yn werthwr petrol ym Metws-y-coed, hogyn brecwast a the i gang o nafis, labrwr codi stondinau ar faes Steddfod, paentiwr tai a chariwr bêls. Mae rhyw grefft i bob gwaith ac mae rhywun ar ei ennill o gymysgu gyda gweithwyr mewn pob math o wahanol swyddi.’ Bellach, mi fedrwch chi ychwanegu’n llawen at y pethau hynny, Cymrawd yn y Brifysgol hon.

Un tro i astudio doist ti – i Aber,

        Ond Aber eleni

    Sy’n dod drachefn i godi

    Ei chap i’n Myrddin ap ni.

Ddirprwy Gadeirydd y Cyngor, mae’n bleser gen i gyflwyno Myrddin ap Dafydd i chi’n Gymrawd Prifysgol Aberystwyth.

Deputy Chair of Council, it is my absolute pleasure to present Myrddin ap Dafydd to you as a Fellow of Aberystwyth University.

Aberystwyth University Honours 2022

During Graduation 2022, the University will present ten Honorary Fellowships to individuals who have or have had a connection with Aberystwyth or Wales, and who have made an outstanding contribution to their chosen field. 

This year’s Fellows include leading figures from the arts, broadcasting, law, agriculture, and the science and technology sectors.

The 2022 Honorary Fellows are (in order of presentation):

• Professor Dame Elan Closs Stephens DBE, Electoral Commissioner for Wales and Non-Executive Director of the BBC Board and its member for Wales
• Myrddin ap Dafydd, author, publisher and Archdruid of Wales
• The Hon Justice Datuk Vazeer Alam Mydin Meera, Court of Appeal Judge, Malaysia
• Harry Venning, award winning cartoonist, illustrator and comedy writer
• Dr Zoe Laughlin, co-founder and director of the Institute of Making
• Rhuanedd Richards, BBC Wales' National Director
• Jonathan Whelan, IT consultant, author and Fellow of the British Computer Society
• Tom Jones OBE, agriculturalist and founding Chair of the Millennium Stadium Charitable Trust
• His Honour Judge Nicholas Cooke QC, former Senior Circuit Judge at the Central Criminal Court, “the Old Bailey”
• Gwerfyl Pierce Jones, former Director and Chief Executive of the Welsh Books Council

Eurig Salisbury (Department of Welsh and Celtic Studies), Myrddin ap Dafydd, Professor Elizabeth Treasure (Vice-Chancellor), Meri Huws (Aberystwyth University Council member)

Myrddin ap Dafydd

Share