Module Information
Cod y Modiwl
CY25720
Teitl y Modiwl
Astudiaethau Trosi ac Addasu
Blwyddyn Academaidd
2022/2023
Cyd-gysylltydd y Modiwl
Semester
Semester 2 (Dysgwyd dros 2 semester)
Pre-Requisite
Staff Eraill sy'n Cyfrannu
Manylion y cyrsiau
Dulliau Asesu
| Math o Assessiad | Manylion / Hyd Assessiad | Cyfran |
|---|---|---|
| Arholiad Semester | 2 Awr Arholiad | 40% |
| Asesiad Ailsefyll | 2 Awr Arholiad | 40% |
| Asesiad Ailsefyll | Ymarferion | 30% |
| Asesiad Ailsefyll | Prosiect Addasu | 30% |
| Asesiad Semester | Ymarferion Chwe thasg gyfieithu (y pedair tasg orau i’w hasesu). | 30% |
| Asesiad Semester | Prosiect Addasu | 30% |
Canlyniadau Dysgu
Wedi cwblhau'r modiwl dylai'r myfyrwyr fedru:
1. Dangos sgiliau cyfieithu priodol.
2. Gwerthfawrogi cydberthynas agweddau theoretig ac ymarferol ar gyfieithu.
3. Gwneud defnydd pwrpasol o amrywiaeth o dechnegau wrth addasu testunau o'u dewis eu hunain.
Disgrifiad cryno
Nod y modiwl hwn yw cynnig cyflwyniad cynhwysfawr i wahanol agweddau ar gyfieithu ac addasu (llenyddol, technegol, hanesyddol ac ymarferol).
Fe’i rhennir, yn fras, yn ddwy ran. Mewn darlithoedd, dysgir am theorïau cyfredol ynglŷn â chyfieithu, ac am y cyswllt sydd bob amser rhwng cyfieithu, addasu a dehongli. Ymdrinnir â hanes cyfieithu o ieithoedd eraill i’r Gymraeg ac o’r Gymraeg i’r Saesneg, a thrafodir y dadleuon o blaid cyfieithu ac yn ei erbyn.
Cynhelir hefyd weithdai ymarferol lle y bydd cyfle i ymarfer technegau trosi ac addasu. Dysgir sut i ddarllen testunau rhyddiaith, ond edrychir hefyd ar gyfryngau megis ffilm, teledu a drama. Trafodir pwysigrwydd adnabod gwahanol deithi’r Gymraeg a’r Saesneg ac amgyffred arwyddocâd cynulleidfa, pwrpas a chyfrwng.
Craidd y modiwl fydd ‘astudiaeth achos’, lle y bydd myfyrwyr yn trosi testun o’u dewis eu hunain o un iaith neu gyfrwng i iaith neu gyfrwng arall. Ceir troi stori fer, er enghraifft, yn sgript ffilm, neu drosglwyddo rhan o destun clasurol i gyd-destun cyfoes.
Fe’i rhennir, yn fras, yn ddwy ran. Mewn darlithoedd, dysgir am theorïau cyfredol ynglŷn â chyfieithu, ac am y cyswllt sydd bob amser rhwng cyfieithu, addasu a dehongli. Ymdrinnir â hanes cyfieithu o ieithoedd eraill i’r Gymraeg ac o’r Gymraeg i’r Saesneg, a thrafodir y dadleuon o blaid cyfieithu ac yn ei erbyn.
Cynhelir hefyd weithdai ymarferol lle y bydd cyfle i ymarfer technegau trosi ac addasu. Dysgir sut i ddarllen testunau rhyddiaith, ond edrychir hefyd ar gyfryngau megis ffilm, teledu a drama. Trafodir pwysigrwydd adnabod gwahanol deithi’r Gymraeg a’r Saesneg ac amgyffred arwyddocâd cynulleidfa, pwrpas a chyfrwng.
Craidd y modiwl fydd ‘astudiaeth achos’, lle y bydd myfyrwyr yn trosi testun o’u dewis eu hunain o un iaith neu gyfrwng i iaith neu gyfrwng arall. Ceir troi stori fer, er enghraifft, yn sgript ffilm, neu drosglwyddo rhan o destun clasurol i gyd-destun cyfoes.
Cynnwys
Dosbarthiadau TRC
1. Theori cyfieithu: cyfatebiaeth a cholled; iaith, diwylliant a normau
2. Cyfieithu yng nghyfnod y Dadeni
3. Cyfieithu yn y ddeunawfed ganrif
4. Cyfieithwyr Fictoraidd ac Edwardaidd
5. Cyfieithu a ‘chodi pontydd’ o ail hanner yr ugeinfed ganrif ymlaen
6. Addasu: stori fer / sgript teledu
7. Addasu: moderneiddio
8. Gweithdy 1
9. Gweithdy 2
10. Seminar
Dosbarthiadau RhJ
1. Cyfieithu peirianyddol a Google Translate I
2. Cyfieithu peirianyddol a Google Translate II
3. Domestigeiddio ac Estroneiddio
4. Gweithdy Domestigeiddio
5. Gweithdy Estroneiddio
6. Cyfieithu drama
7. Cyfieithu drama: gweithdy i fodelu
8. Gweithdy cyfieithu Cymraeg-Saesneg
9. gweithdy cyfieithu Saesneg-Cymraeg
10. Cyfieithu fel gyrfa
Cynhelir 20 darlith 1 awr. Cyflwynir y pynciau, uchod, gan ddarlithwyr a gosodir ymarferion a thasgau i fyfyrwyr er mwyn iddynt ymarfer a datblygu’r sgiliau perthnasol.
1. Theori cyfieithu: cyfatebiaeth a cholled; iaith, diwylliant a normau
2. Cyfieithu yng nghyfnod y Dadeni
3. Cyfieithu yn y ddeunawfed ganrif
4. Cyfieithwyr Fictoraidd ac Edwardaidd
5. Cyfieithu a ‘chodi pontydd’ o ail hanner yr ugeinfed ganrif ymlaen
6. Addasu: stori fer / sgript teledu
7. Addasu: moderneiddio
8. Gweithdy 1
9. Gweithdy 2
10. Seminar
Dosbarthiadau RhJ
1. Cyfieithu peirianyddol a Google Translate I
2. Cyfieithu peirianyddol a Google Translate II
3. Domestigeiddio ac Estroneiddio
4. Gweithdy Domestigeiddio
5. Gweithdy Estroneiddio
6. Cyfieithu drama
7. Cyfieithu drama: gweithdy i fodelu
8. Gweithdy cyfieithu Cymraeg-Saesneg
9. gweithdy cyfieithu Saesneg-Cymraeg
10. Cyfieithu fel gyrfa
Cynhelir 20 darlith 1 awr. Cyflwynir y pynciau, uchod, gan ddarlithwyr a gosodir ymarferion a thasgau i fyfyrwyr er mwyn iddynt ymarfer a datblygu’r sgiliau perthnasol.
Sgiliau Modiwl
| Math o Sgiliau | Manylion Sgiliau |
|---|---|
| Cyfathrebu | Disgwylir i fyfyrwyr gyfathrebu'n rhugl gan ddefnyddio Cymraeg graenus a chywir mewn dosbarthiadau ac mewn profion. |
| Datblygu personol a chynllunio gyrfa | Bydd y modiwl yn meithrin ymwybyddiaeth o'r materion sy'n wynebu cyfieithwyr ac addaswyr wrth eu gwaith. |
| Datrys Problemau | Hanfod y modiwl fydd trin a thrafod nodweddion dwy iaith a'r cwestiynau syniadol a thechnegol a gyfyd wrth symud rhyngddynt. |
| Gwaith Tim | Anogir myfyrwyr i gyfrannu'n effeithiol i weithgareddau'r grŵp. |
| Gwella dysgu a pherfformiad ei hun | Anogir myfyrwyr i werthuso adborth gan gyd-fyfyrwyr a darlithwyr ac i drafod gwaith ysgrifenedig ei gilydd wrth iddo gael ei baratoi. |
| Rhifedd | Amherthnasol. |
| Sgiliau pwnc penodol | Amherthnasol. |
| Sgiliau ymchwil | Disgwylir i fyfyrwyr ymchwilio testun i'w addasu gan ddefnyddio'r llyfrgell a chyfryngau eraill. |
| Technoleg Gwybodaeth | Anogir myfyrwyr (a'u hyfforddi lle bo hynny'n briodol) i ddefnyddio ffynonellau ar y we er mwyn ategu eu gwaith a'u paratoi ar gyfer byd gwaith. |
Nodau
Mae'r modiwl hwn yn cydymffurfio a FfCChC Lefel 5