Module Information
Manylion y cyrsiau
| Math o Ddysgu | Manylion / Hyd Dysgu |
|---|---|
| Darlith | 10 x Darlithoedd 2 Awr |
Dulliau Asesu
| Math o Assessiad | Manylion / Hyd Assessiad | Cyfran |
|---|---|---|
| Asesiad Semester | Traethawd ysgrifenedig 1 (2,500 gair) | 50% |
| Asesiad Semester | Traethawd ysgrifenedig 2 (2,500 gair) | 50% |
| Asesiad Ailsefyll | Traethawd ysgrifenedig 1 (2,500 gair) | 50% |
| Asesiad Ailsefyll | Traethawd ysgrifenedig 2 (2,500 gair) | 50% |
Canlyniadau Dysgu
Wedi cwblhau'r modiwl dylai'r myfyrwyr fedru:
1. Dangos dealltwriaeth manwl o hanes Rhyfel Cartref America, ei achosion a’i ganlyniadau.
2. Gwerthuso dehongliadau hanesyddiaethol o'r pwnc mewn ffordd feirniadol, yn cynnwys barnau hanesyddiaethol presennol.
3. Dangos dealltwriaeth soffistigedig o’r rhan a chwareuwyd gan Gymry yn yr ymgyrchoedd, a sut ddylanwadodd yr ymladd ar gymunedau Cymreig yn America, yn ogystal ag ar gymdeithas yng Nghymru.
4. Deall a dadansoddi’n feirniadol cynnyrch megis ysgrifau gwleidyddion ac erthyglau yn y papurau newydd yn ystod y rhyfel.
5. Gwerthuso yn feirniadol amrywiaeth o dystiolaeth, yn y Gymraeg ac yn Saesneg, sy’n adlewyrchu agweddau pobl cyfredol tuag at y digwyddiadau.
Disgrifiad cryno
Bydd y modiwl yma yn canolbwyntio ar hanes Rhyfel Cartref America, un o ddigwyddiadau ffurfiannol yr Unol Daleithiau sydd dal yn effeithio ar ddiwylliant a gwleidyddiaeth America heddiw. Mae’r themâu a drafodir yn cynnwys caethwasiaeth, cenedlaetholdeb, hanes filwrol, personoliaeth a dylanwad Lincoln, a dylanwad y rhyfel ar y Cymry Cymraeg. Bydd y cwrs felly yn trafod amryw o agweddau ar y Rhyfel Cartref, a chefnogi hwn gyda thrafodaeth o ffynonellau gwreiddiol. Gan ddechrau yn yr 1850au a chynnig amlinelliad o wlad a gwleidyddiaeth yr Unol Daleithiau, bydd y cwrs yn symud ymlaen i drafod gwahaniaethau rhwng y Gogledd a’r De, a’r rhesymau am ddechreuad y rhyfel. Ar ôl trafod ystod eang o themâu a hanes milwrol y rhyfel, daw’r cwrs i ben wrth amlinellu effeithiau’r rhyfel a’r Adluniad (Reconstruction). Bydd profiad pobol Duon, yn cynnwys caethwasiaeth a’u profiad nhw o’r rhyfel, yn thema ganolog trwy gydol y cwrs. Byddwn hefyd yn ystyried yn agos profiad y Cymry o’r rhyfel a chymryd mantais o’r dewis eang o ffynonellau gwreiddiol sydd ar gael yn y Gymraeg.
Cynnwys
Seminar: Hanesyddiaeth
2. Achosion y Rhyfel – Caethwasiaeth; Gwleidyddiaeth yr 1850au; Abraham Lincoln
Seminar: Caethwasiaeth
3. Ymladd y Rhyfel 1 – Datblygu byddin; ‘King Cotton’ ac amcanion y De; Bull Run cyntaf i Antietam
Seminar: Yr Argyfwng Arwahanu
4. Ymladd y Rhyfel 2 – Antietam i Gettysburg; Diplomyddiaeth; Cadfridogion y Gogledd a’r theatrau gwahanol
Seminar: Y Cadfridogion a’r milwyr
5. Ymladd y Rhyfel 3 – Ennill a Cholli; Ailethol Lincoln; Rhyddhad Caethweision
Seminar: Rhyddhau’r Caethweision
6. Y Cymry a’r Rhyfel – y Cymry yn America; America yng Nghymru; llythyron a phrofiadau
Seminar: Ffynonellau’r Cymry yn America
7. Y Rhyfel a’r Gorllewin – ehangiad gorllewinol America; Gwahaniaethau’r Gorllewin mewn cymdeithas a rhyfel; y
brodorion a’r rhyfel
Seminar: Y Cymry yn y Gorllewin a’r rhyfel
8. Y Ffrynt Gartref – diwydiant a gweithwyr; profiad menywod
Seminar: Menywod a’r Rhyfel
9. Abraham Lincoln fel arweinydd; hanes dynion mawr a hanes pobol llai
Seminar: Abraham Lincoln
10. Adluniad a heddwch; problemau economaidd; pobl duon; carpetbaggers; Ulysses S. Grant
Seminar: Problemau adluniad
11. Adolygiad
Seminar adolygu
Sgiliau Modiwl
| Math o Sgiliau | Manylion Sgiliau |
|---|---|
| Cyfathrebu | Darllen o fewn cyd-destunau gwahanol ac at ddibenion gwahanol; gwrando’n effeithiol; ysgrifennu ar gyfer dibenion a chynulleidfaoedd gwahanol |
| Datblygu personol a chynllunio gyrfa | Datblygu ymwybyddiaeth o fedrau personol, safbwyntiau a nodweddion personol, yng nghyd-destun dilyniant cwrs; cynllunio a pharatoi ar gyfer gyrfa yn y dyfodol. |
| Datrys Problemau | Nodi problemau; nodi ffactorau a allai effeithio ar atebion posibl; datblygu meddylfryd greadigol tuag at ddatrys problemau; gwerthuso manteision ac anfanteision atebion posibl; llunio cynnig rhesymegol wrth ymateb i broblem. |
| Gwaith Tim | Deall y cysyniad o ddeinameg grŵp; cyfrannu at osod targedau grŵp; cyfrannu’n effeithiol at gynllunio gwaithgareddau grŵp; cymryd rhan weithredol mewn gweithgareddau grŵp; ymarfer medrau trin a thrafod, a medrau perswâd; gwerthuso gweithgareddau grŵp a chyfraniad personol. |
| Gwella dysgu a pherfformiad ei hun | Dangos ymwybyddiaeth o ddulliau dysgu, hoffterau ac anghenion personol, a’r rhwystrau rhag dysgu; cynllunio a gweithredu strategaethau dysgu a hunanreolaeth realistig; creu cynllun gweithredu personol a fydd yn cynnwys targedau tymor byr a thymor hir; arolygu a monitro cynnydd, gan adolygu’r cynllun gweithredu yn ôl y galw, er mwyn gwella perfformiad cyffredinol. |
| Rhifedd | |
| Sgiliau pwnc penodol | Datblygu’r gallu i werthuso ffynonellau perthnasol i’r cyfnod a’r maes ynghyd â’r gallu i ymdrin yn feirniadaol â’r llenyddiaeth eilaidd sy’n ymwneud â Rhyfel Cartref America. |
| Sgiliau ymchwil | Deall ystod o ddulliau ymchwil; cynllunio a chyflawni ymchwil; cynhyrchu adroddiadau academaidd addas. |
| Technoleg Gwybodaeth | Defnyddio amrywiaeth o becynnau meddalwedd a ddefnyddir yn gyffredin; paratoi a mewngofnodi data; rheoli systemau storio; cyflwyno gwybodaeth a data; defnyddio’r we yn briodol ac yn effeithiol. |
Nodau
Mae'r modiwl hwn yn cydymffurfio a FfCChC Lefel 6