Moeseg Ymchwil

Dyma’r egwyddorion moesegol canllaw sy’n llywodraethu holl waith ymchwil Prifysgol Aberystwyth:

  • Parch at hawliau, diogelwch a lles cyfranogwyr dynol ac anifeiliaid
  • Parch at ddiwylliannau, gwerthoedd, traddodiadau eraill a’r amgylchedd o’n cwmpas
  • Gonestrwydd, uniondeb a phroffesiynoldeb bob amser

Anogwn bob ymchwilydd i droi at y Fframwaith Moeseg Ymchwil fel man cychwyn. Fodd bynnag, os oes gennych gwestiynau heb eu hateb, cysylltwch â’r tîm Moeseg Ymchwil a fydd yn barod i helpu. Gallwn hefyd gynnig cyngor ar y drefn gymeradwyo gywir i’w dilyn, cyngor wrth ddrafftio ceisiadau a thrafod unrhyw bynciau ymchwil neu syniadau arfaethedig all fod gennych.

Polisi a Fframwaith

Fframwaith Moeseg Ymchwil

Mae’r fframwaith yn cynnwys canllawiau gweithredol mewn perthynas â moeseg ymchwil a’r prosesau sy’n gysylltiedig â hynny. A fyddech cystal ag ymgyfarwyddo ag adrannau perthnasol y canllawiau hyn yn y lle cyntaf. Os bydd angen cyngor neu gefnogaeth arnoch, mae pob croeso ichi gysylltu â ni.

Fframwaith Moeseg Ymchwil (yn Saesneg yn Unig ar hyn o bryd)

Polisi Moeseg Ymchwil ac Uniondeb

Mae’r Polisi yn amlinellu’r hyn a ddisgwylir gan bob ymchwilydd sy’n gwneud gwaith ymchwil ym Mhrifysgol Aberystwyth.

Polisi Moeseg Ymchwil ac Uniondeb (yn cael ei adolygu)

Gwneud Cais am Gymeradwyaeth Foesegol

Rhaid defnyddio ffurf gydnabyddedig o graffu moesegol ar gyfer pob gwaith ymchwil, pa un a yw’n cynnwys cyfranogwyr dynol neu beidio; dylid gwneud hyn unwaith y bydd y cynnig terfynol wedi’i lunio ac ni ddylid dechrau’r gwaith ymchwil heb gymeradwyaeth foesegol berthnasol.

Os ydych yn ansicr ynghylch y math o gymeradwyaeth fydd ei angen arnoch, neu os hoffech gyngor wrth lunio eich cynnig, a fyddech cystal â chysylltu â ni i drafod.

Cam 1: Cwblhau Asesiad

Rhaid cynnal asesiad o leiaf ar gyfer pob cynnig ymchwil drwy’r ffurflen asesu ar-lein. Gofynnir ichi gyflwyno cais gerbron un o’r cyrff adolygu mewnol cydnabyddedig ym Mhrifysgol Aberystwyth, sef y Panel Moeseg Ymchwil, y Corff Lles Ymchwil ac Adolygu Moesegol neu’r Panel Nawdd (cyn ei gyflwyno i’w adolygu’n allanol).

Gallwch fynd at y ffurflen asesu moeseg ar-lein: YMA

 

Gall prosiectau nad oes iddynt fawr o ystyriaethau moesegol fod yn gymwys i’w hadolygu gan y Gyfadran / Adran. Ar ôl cwblhau’r asesiad, fe’i hanfonir yn awtomatig at adolygydd y Gyfadran / Adran i’w asesu.

Mae’n debyg mai’r Deon Ymchwil Cyswllt fydd yn adolygu ceisiadau staff a myfyrwyr ymchwil uwchraddedig. Ar gyfer israddedigion a myfyrwyr dysgu trwy gwrs, eich goruchwyliwr neu gydgysylltydd y modiwl fydd yn eu hadolygu gan amlaf.

Dylai pob ymchwilydd hefyd ddilyn yn ofalus unrhyw weithdrefnau (adrannol) lleol, gan fod rhai adrannau yn cynnal adolygiad moesegol pellach o gynigion.

Cofiwch mai un elfen yn unig o sefydlu prosiect ymchwil llwyddiannus yw adolygiad moeseg ymchwil. Os bydd eich adolygydd yn cadarnhau nad oes angen adolygiad moesegol pellach ar ôl cwblhau’r asesiad, rhaid ichi sicrhau o hyd:

  • Fod safon dogfennaeth y prosiect (e.e. y ffurflenni caniatâd a’r taflenni gwybodaeth i gyfranogwyr) yn ddigonol.
  • Eich bod yn ymlynu wrth yr holl brosesau a gweithdrefnau mewnol ac allanol eraill cyn dechrau eich gweithgareddau ymchwil.
  • Gofynnir i fyfyrwyr gydweithio â’u goruchwylwyr ar gyfer hyn.

Cam 2: Sicrhau Cymeradwyaeth

Lle mae’n rhaid sicrhau cymeradwyaeth foesegol ar gyfer cynnig, un o’r cyrff cymeradwyo isod fydd yn gweithredu ar hynny, fel rheol:

Y Panel Moeseg Ymchwil yw prif Banel adolygu mewnol y Brifysgol sy’n adolygu ystod eang o feysydd a phynciau ymchwil. Dyma’r prif Banel sy’n gyfrifol am adolygu a dyfarnu barn foesegol ar brosiectau ar bob lefel, o brosiectau israddedigion i aelodau staff, ar draws y Brifysgol.

Cylch gorchwyl: Yma

Y Panel Nawdd sy’n goruchwylio’r holl astudiaethau ymchwil a threialon a gymeradwyir yn allanol (trwy’r Awdurdod Ymchwil Iechyd ac Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru). Mae’n adolygu ceisiadau ac yn cynnal gwiriadau llywodraethu nawdd cyn cyflwyno ceisiadau i gorff moeseg neu reoleiddiol allanol.

Cylch gorchwyl: Yma

Mae’r Corff Lles Anifeiliaid ac Adolygu Moesegol (AWERB) yn gyfrifol am ystyried a monitro cydymffurfiaeth y Brifysgol â Deddf Anifeiliaid (Gweithdrefnau Gwyddonol) 1986, trwy gynnal adolygiad moesegol o’r holl brosiectau ymchwil sy’n cynnwys anifeiliaid gwarchodedig.

Cylch gorchwyl: Yma

Panel Moeseg Ymchwil

Mae rôl bwysig gan y Panel Moeseg Ymchwil wrth sicrhau’r safonau moesegol uchaf a theilyngdod gwyddonol is-set y cynigion ymchwil y mae’n eu hadolygu. Rôl y Panel Moeseg Ymchwil yw darparu adolygiad annibynnol ac ar y cyd er mwyn sicrhau bod prosiectau ymchwil yn cydymffurfio â chanllawiau moesegol a dderbynnir yn rhyngwladol ac yn lleol, gan bwysleisio:

  • Amddiffyn urddas, hawliau a lles cyfranogwyr ac ymchwilwyr fel ei gilydd;
  • Gwrthbwyso risg (yn cynnwys risg i enw da) mewn ffordd sy’n gymesur â’r gweithdrefnau arfaethedig;
  • Sicrhau gwaith ymchwil manwl, o ansawdd, fydd o fudd dichonadwy i gyfranogwyr, gwyddoniaeth a chymdeithas.

Nid yw gwaith Panel Moeseg yn ymgysylltu ag osgoi gwaith ymchwil uchel ei risg ac ni ddylid felly ei ystyried yn rhwystr, ond yn hytrach yn broses hyrwyddol, ymgynghorol sy’n cyfoethogi. Mae’r Panel yn cwrdd yn rheolaidd gydol y flwyddyn ac mae’r dyddiadau i’w gweld isod.

Cliciwch yma i lawrlwytho ffurflen gais: Cais i’r Panel Moeseg Ymchwil

Gweler: Panel Moeseg Ymchwil am ragor o wybodaeth am y drefn.

Y Panel Nawdd

Mae rhai astudiaethau ymchwil na fydd Panel Moeseg y Brifysgol yn gallu eu hadolygu a rhaid cyflwyno’r rhain i’w hadolygu’n allanol. Ymhlith y rhain mae:

  • Astudiaethau sy’n cynnwys staff, data, cleifion, adeiladau neu adnoddau’r GIG;
  • Astudiaethau sy’n cynnwys cyfranogwyr mewn lleoliad gofal cymdeithasol, yn cynnwys oedolion heb alluedd meddyliol;
  • Astudiaethau sy’n cynnwys cyfranogwyr yn y gwasanaethau carchardai, prawf neu gyfiawnder;
  • Astudiaethau sy’n cael eu hariannu neu eu noddi gan y Weinyddiaeth Amddiffyn.

Darllenwch yn gyntaf adran 2.3.7 y Fframwaith Moeseg Ymchwil ac yna ewch i'r dudalen Cymeradwyaeth Allanol am ragor o wybodaeth. Dylech hefyd gyfeirio at dudalennau gwe’r Awdurdod Ymchwil Iechyd / Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru am ragor o fanylion am y drefn gymeradwyo gyffredinol.

Os dyma’r tro cyntaf ichi wneud cais allanol neu os nad chi sy’n gyfrifol am sicrhau’r caniatâd perthnasol (hynny yw, os ydych yn gyd-ymchwilydd prosiect), cysylltwch â: moeseg@aber.ac.uk am gyngor.

Fel rhan o’r broses ymgeisio, bydd angen noddwr ar bob cais. Lle mae Prifysgol Aberystwyth yw’r noddwr, rhaid cynnal adolygiad llywodraethu mewnol cyn cyflwyno’r cais. Y Panel Nawdd sy’n cynnal yr adolygiad hwn. I gael rhagor o fanylion ynghylch sicrhau nawdd, trowch at dudalen Cymeradwyaeth Allanol.

Y Corff Lles Anifeiliaid ac Adolygu Moesegol

Mae pob gweithdrefn ymchwil sy’n ymwneud ag anifeiliaid yn cael ei llywodraethu’n fanwl gan Swyddfa Gartref y DU, yn unol â Deddf Anifeiliaid (Gweithdrefnau Gwyddonol) 1986. Mae’n hanfodol fod gan bob prosiect drwydded briodol a lefel briodol o adolygu moesegol a / neu wedi derbyn trwydded gan y Swyddfa Gartref cyn dechrau’r gwaith.

Gweler y dudalen moeseg anifeiliaid am ragor o fanylion.

Adnoddau, Hyfforddiant a Manylion Cysylltu

Cysylltwch â ni

Os oes gennych gwestiynau, cysylltwch â:

Lisa Fisher

01970 621694

moeseg@aber.ac.uk

Hyfforddiant

Mae’n bosib y gallwn hefyd gynnig sesiynau pwrpasol ar gyfer adrannau – cysylltwch â nodi, gan nodi eich gofynion.

Adnoddau Ychwanegol:

Canllawiau – GDPR a Moeseg Ymchwil

Canllaw Cyhoeddi ac Awduraeth

Polisi Apeliadau’r Panel Moeseg Ymchwil

Polisi Camymddwyn wrth Wneud Ymchwil

(Polisi a Gweithdrefn Ymchwil Sensitif (Diogelwch)

Datgelu er Lles y Cyhoedd Polisi Chwythu’r Chwiban

Gweler ein gwefan Uniondeb Ymchwil am ragor o wybodaeth